Chuyển đổi số khu vực công tại Việt Nam hiện nay đang là một yêu cầu cấp thiết nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính và cải thiện chất lượng dịch vụ công. Tuy nhiên, việc đầu tư vào chuyển đổi số như thế nào để mang lại hiệu quả và tạo ra sự phát triển bền vững đang là một câu hỏi lớn. Nhiều chuyên gia cho rằng, chìa khóa nằm ở việc thay đổi cách tiếp cận, không chỉ tập trung vào hạ tầng phần cứng và kỹ năng công nghệ thông tin (CNTT) cơ bản, mà cần có cái nhìn toàn diện về một hệ sinh thái số.
Ông Nguyễn Minh Khôi, Giám đốc Chính sách & Chuyển đổi, Viện Tony Blair vì Thay đổi Toàn cầu, nhấn mạnh rằng Việt Nam cần thay đổi tư duy trong việc tiếp cận chuyển đổi số. Thay vì đầu tư dàn trải hoặc chỉ tập trung vào một khía cạnh cụ thể như hạ tầng công nghệ hoặc kỹ năng CNTT, cần nhìn nhận chuyển đổi số như một hệ sinh thái bao gồm hạ tầng, thể chế và con người. Hệ sinh thái này cần vận hành như một nền tảng điều phối chính sách, dữ liệu và dịch vụ công một cách hiệu quả.
Để tạo ra hệ sinh thái số như ông Khôi đã đề cập, trước tiên cần tập trung vào việc xây dựng hạ tầng số vững chắc. Điều này không chỉ bao gồm đầu tư vào các công nghệ mới như điện toán đám mây, dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo, mà còn phải đảm bảo tính liên kết và khả năng tương thích giữa các hệ thống công nghệ thông tin trong toàn bộ khu vực công. Hạ tầng số phải được thiết kế để hỗ trợ cho việc chia sẻ dữ liệu, giảm thiểu sự chồng chéo trong thu thập và sử dụng dữ liệu, từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn lực.
Song song với việc xây dựng hạ tầng, việc hoàn thiện khung pháp lý (thể chế) cũng đóng vai trò quan trọng không kém. Khung pháp lý cần tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai các giải pháp công nghệ thông tin và truyền thông trong khu vực công, đồng thời bảo đảm an toàn thông tin và bảo mật dữ liệu. Ngoài ra, cần có các cơ chế khuyến khích đổi mới sáng tạo và đầu tư vào chuyển đổi số.
Con người cũng là một thành phần không thể thiếu trong hệ sinh thái số. Việc nâng cao kỹ năng số của đội ngũ cán bộ công chức là yếu tố then chốt. Điều này không chỉ bao gồm đào tạo về kỹ năng CNTT cơ bản mà còn bao gồm cả kỹ năng phân tích dữ liệu, kỹ năng sử dụng các công cụ số trong công việc hàng ngày. Một đội ngũ cán bộ có kỹ năng số tốt sẽ giúp khai thác hiệu quả các hệ thống công nghệ thông tin và dịch vụ số, đồng thời sẵn sàng thích nghi với những thay đổi công nghệ liên tục.
Tóm lại, việc đầu tư vào chuyển đổi số khu vực công một cách hiệu quả và kiến tạo sự phát triển bền vững đòi hỏi một chiến lược toàn diện và đồng bộ. Điều này bao gồm xây dựng hạ tầng số vững chắc, hoàn thiện khung pháp lý hỗ trợ, và nâng cao kỹ năng số của đội ngũ cán bộ. Chỉ khi có được sự chuẩn bị tốt và thay đổi cách tiếp cận, chuyển đổi số mới có thể trở thành động lực thúc đẩy sự phát triển của khu vực công và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.