Trong bối cảnh hiện nay, phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đang là một trong những mục tiêu quan trọng trong chiến lược phát triển của Việt Nam. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, việc thu hút và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực khoa học, công nghệ là hết sức cần thiết. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ rõ thực trạng nhiều bộ, ngành, địa phương chưa chủ động trong việc đăng ký nhu cầu kinh phí cho các hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Tình trạng này, cùng với hạn chế về thể chế và cơ chế chính sách, đã dẫn đến sự phát triển của khoa học, công nghệ nước ta chưa tương xứng với tiềm năng và yêu cầu thực tế. Do đó, việc tạo lập cơ chế, chính sách đủ mạnh để thu hút nhân tài trong lĩnh vực này trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Nguồn nhân lực chất lượng cao sẽ giúp Việt Nam thích ứng và phát huy được nội lực trong cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0.
Nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực khoa học, công nghệ không chỉ giúp Việt Nam phát triển bền vững mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Tuy nhiên, việc triển khai thu hút nhân lực cho khoa học, công nghệ vẫn còn nhiều hạn chế. Một trong những nguyên nhân quan trọng là chính sách đãi ngộ chưa đủ mạnh, chưa đủ hấp dẫn để thu hút và giữ chân nhân tài. Để giải quyết vấn đề này, cần có chính sách đột phá trong phát hiện, đào tạo, trọng dụng và đãi ngộ nhân tài, xây dựng môi trường làm việc sáng tạo và cạnh tranh lành mạnh.
Cùng với đó, là thúc đẩy hợp tác giữa các viện, trường, doanh nghiệp và khu vực công trong đổi mới sáng tạo. Sự hợp tác này không chỉ giúp tạo ra môi trường làm việc đa dạng và phong phú mà còn giúp nhân lực chất lượng cao có cơ hội phát triển và đóng góp cho đất nước. Tại Kỳ họp thứ Chín vừa qua, Quốc hội đã thông qua Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo với nhiều chính sách có tính đột phá để khuyến khích những người nghiên cứu khoa học, công nghệ.
Luật quy định rõ về chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo, tạo cơ sở pháp lý cho việc phát triển khoa học, công nghệ. Mốc thời gian để hoàn thiện các chính sách thu hút nguồn nhân lực cũng đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ. Điều quan trọng là các cơ quan liên quan phải sớm vào cuộc để triển khai thực hiện các chính sách này một cách hiệu quả. Việc triển khai Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo sẽ giúp tạo ra bước ngoặt trong phát triển khoa học, công nghệ của Việt Nam, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và phát triển bền vững.