Một nghiên cứu khoa học gần đây được công bố trên Tạp chí Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ (JAMA) đã chỉ ra rằng việc nuôi dạy cháu có thể mang lại những lợi ích tích cực đáng kể cho não bộ của ông bà. Nghiên cứu cho thấy rằng những người lớn tuổi từ 50 đến 79 tuổi, những người chăm sóc cháu hàng tuần ở mức độ vừa phải, có thể giảm tới 24% nguy cơ sa sút trí tuệ.

Các nhà nghiên cứu giải thích rằng việc chăm sóc trẻ nhỏ đòi hỏi người lớn tuổi phải chủ động tham gia vào các hoạt động như trò chuyện, chơi đùa với cháu. Điều này tạo nên sự vận động não bộ đều đặn và hiệu quả, giúp não bộ của họ luôn hoạt động tích cực. Việc dành thời gian cho cháu không chỉ giúp người lớn tuổi giữ gìn trí nhớ mà còn giúp họ tiếp cận và làm quen với thế giới hiện đại.

Nhiều người cao tuổi đã học cách sử dụng công nghệ để tương tác với cháu, chẳng hạn như bật các cuộc gọi video, tra cứu thông tin trên mạng, hoặc hát theo các bài hát trên mạng xã hội. Những hành động này kích hoạt các vùng khác nhau của não bộ, giúp não bộ luôn linh hoạt và thích nghi với những thay đổi mới.

Không chỉ mang lại tác động tích cực về mặt nhận thức, chăm cháu còn giúp xua tan cảm giác cô đơn – một yếu tố nguy cơ lớn của trầm cảm và suy giảm chức năng não ở người cao tuổi. Khi ông bà cảm thấy mình còn vai trò trong gia đình, còn được yêu thương và nhờ cậy, họ sống tích cực và lạc quan hơn. Điều này giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và sức khỏe tâm thần của người cao tuổi.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng lưu ý rằng việc chăm cháu quá nhiều, đặc biệt trên 40 giờ mỗi tuần, có thể tạo ra áp lực thể chất và tâm lý không mong muốn. Điều quan trọng là giữ việc chăm sóc các cháu ở mức độ vừa phải, xem như một hoạt động tăng cường kết nối xã hội và kích thích não bộ, thay vì gánh nặng. Người già cũng cần thời gian nghỉ ngơi, tĩnh dưỡng để đảm bảo sức khỏe và tránh kiệt sức.

Do đó, các gia đình cần cân nhắc và sắp xếp thời gian chăm sóc cháu một cách hợp lý, để người cao tuổi có thể tận hưởng thời gian bên cạnh cháu mà không cảm thấy bị áp lực. Đồng thời, xã hội cũng cần tạo điều kiện để người cao tuổi có thể tham gia vào các hoạt động xã hội, tiếp cận với công nghệ và thế hệ trẻ, giúp họ luôn cảm thấy kết nối và có ích.

Quyết định đưa mẹ chồng vào viện dưỡng lão không phải là một lựa chọn dễ dàng đối với nhiều người. Tuy nhiên, trong trường hợp của tôi, đó là một quyết định được đưa ra sau khi đã cân nhắc kỹ lưỡng. Mẹ chồng tôi năm nay 76 tuổi, đã sống cùng vợ chồng tôi gần 6 năm sau khi bố chồng mất. Ban đầu, bà vẫn khỏe mạnh, tự chăm sóc mình và giúp đỡ gia đình. Nhưng trong 2 năm gần đây, sức khỏe của bà bắt đầu giảm sút, bà trở nên lẫn nhẹ, quên trước quên sau, và có những hành động nguy hiểm như bật gas đun nước và quên tắt bếp.

Do hoàn cảnh gia đình, tôi và chồng tôi không thể lúc nào cũng có mặt để chăm sóc mẹ chồng. Vì vậy, tôi đã quyết định đưa bà vào trung tâm chăm sóc người già bán trú, nơi có y tá, bác sĩ và người trò chuyện. Tôi nghĩ rằng quyết định này là tốt cho cả gia đình và cho mẹ chồng tôi.

Tuy nhiên, khi tôi tâm sự với mẹ đẻ về quyết định này, bà đã nổi giận và cấm tôi làm điều đó. Mẹ tôi cho rằng tôi đang “tống” mẹ chồng đi như vứt cái áo cũ, và rằng sau này tôi cũng sẽ bị con dâu đối xử y hệt. Tôi đã cố giải thích rằng tôi làm việc này vì tốt cho bà, nhưng mẹ tôi vẫn không đồng ý.

Ngày đưa bà đi, mẹ chồng tôi đã cười và không phản đối, nhưng trong mắt bà, tôi thấy một sự không có ánh sáng. Khi tôi vào thăm bà 2 tuần sau, bà vẫn gầy và “ngoan” nhưng khi tôi ra về, bà không gọi “con ơi” mà gọi tôi là “cô ơi”. Mẹ tôi sau đó cũng gọi điện và nói rằng mẹ chồng tôi bắt đầu lẫn nặng lên và tâm lý suy sụp vì không có người thân bên cạnh.

Một tháng sau, trung tâm gọi điện cho biết mẹ chồng tôi bị ngã trong phòng tắm và bị hoảng loạn, lên cơn mất trí tạm thời. Khi tôi đến đón bà, trên đường về, bà hỏi tôi: “Cô ơi, tôi có còn nhà không?”. Tôi biết rằng có những trường hợp bất khả kháng cần đưa cha mẹ vào viện dưỡng lão, nhưng với mẹ chồng tôi, có lẽ thứ bà cần nhất không phải là sự chăm sóc chuyên nghiệp mà là một tiếng gọi “mẹ ơi” mỗi ngày, một đôi mắt dõi theo từ người thân.

Qua câu chuyện này, tôi muốn nói rằng có những thứ khi ta mang đi bằng lý trí, sẽ mất mãi bằng trái tim. Việc chăm sóc người già không chỉ là vấn đề về vật chất mà còn về tình cảm và sự quan tâm. Đôi khi, chúng ta cần phải xem xét lại quyết định của mình và tìm ra giải pháp tốt nhất cho cả gia đình và cho người thân yêu của mình.

Trong nhiều trường hợp, việc đưa cha mẹ vào viện dưỡng lão có thể là một giải pháp cần thiết. Tuy nhiên, chúng ta cần phải xem xét kỹ lưỡng và cân nhắc các yếu tố khác nhau trước khi đưa ra quyết định. Chúng ta cũng cần phải đảm bảo rằng người thân yêu của mình được chăm sóc tốt và có sự quan tâm từ gia đình.

Tìm hiểu thêm về các vấn đề liên quan đến chăm sóc người già và cách giải quyết các thách thức trong việc chăm sóc người thân yêu của bạn.