Tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu nông sản qua châu Âu trong gần một tháng qua đã gây ra nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp, đặc biệt là ngành hàng rau quả tươi. Các mặt hàng như thanh long, ớt, đậu bắp, hồ tiêu, gia vị… đang gặp khó khăn trong việc xuất khẩu qua châu Âu do các vấn đề về thủ tục và giấy chứng nhận an toàn thực phẩm.

Nhiều doanh nghiệp tại TP.HCM đã phải tiêu hủy hàng chục tấn hàng rau quả tươi do không thể thực hiện thủ tục xuất khẩu. Đại diện của một doanh nghiệp tại TP.HCM cho biết rằng từ ngày 1/7 đến nay, hàng chục tấn hàng rau quả tươi của công ty đã hư hỏng và phải tiêu hủy. Doanh nghiệp cũng không biết khi nào việc này mới được tháo gỡ. Lo lắng nhất hiện nay không chỉ là thiệt hại về vật chất trước mắt mà là mất khách hàng vào tay các đối thủ khác.

Ông Huỳnh Cảnh, Chủ tịch Hiệp hội Thanh long Bình Thuận (tỉnh Lâm Đồng), cũng bày tỏ sự bức xúc về tình trạng này. Các doanh nghiệp địa phương đã hợp tác với doanh nghiệp ở TP.HCM để xuất hàng đi châu Âu nhưng gần một tháng qua bị vướng thủ tục không xuất được. Thời gian chờ đợi kéo dài khiến sản phẩm bị hư hỏng phải tiêu hủy, số lượng rất lớn. Trước mắt, với sản phẩm đã chuẩn bị và mới thu hoạch, các doanh nghiệp phải tìm kiếm khách hàng mới để xuất đi Trung Quốc, Ấn Độ. Tuy nhiên, mùa này Trung Quốc cũng có hàng nên nhu cầu tiêu thụ không cao. Vì vậy giá thanh long đạt chuẩn xuất khẩu vào châu Âu trước đây thấp nhất 15.000 – 20.000 đồng thì nay giảm mạnh chỉ còn 3.000 – 4.000 đồng/kg.

Không chỉ rau quả tươi, tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu cũng xảy ra với hồ tiêu và gia vị. Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị VN (VPSA) đã có công văn gửi Bộ NN-MT phản ánh tình trạng này. Đại diện VPSA cho biết lượng hàng tồn đang chờ giấy phép xuất khẩu ước tính sơ bộ khoảng 250 tấn và hy vọng các thủ tục liên quan sẽ sớm được giải quyết để tạo thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp.

Trước đây, việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm do Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đảm nhiệm. Tuy nhiên, thực hiện Thông tư số 12/2025/TT-BNNMT về phân cấp thẩm quyền quản lý nhà nước trong lĩnh vực trồng trọt và bảo vệ thực vật, thẩm quyền kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm đối với thực vật xuất khẩu được chuyển về cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh.

Tại TP.HCM, Sở An toàn thực phẩm đang chờ hướng dẫn từ cấp trên để thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, trong quá trình chuyển giao đang có những vướng mắc dẫn đến tình trạng tắc nghẽn xuất khẩu. Từ đầu tháng 7, các doanh nghiệp đã gửi văn bản cầu cứu các cơ quan ban ngành có liên quan.

Trong văn bản trả lời doanh nghiệp, Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết sẽ phối hợp với Sở An toàn thực phẩm TP.HCM thực hiện nhiệm vụ kiểm tra nhà nước, hỗ trợ hoàn thành thủ tục xuất khẩu hàng hóa đáp ứng theo yêu cầu của thị trường nhập khẩu.

Bà Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TP.HCM, cho biết Sở đang triển khai thực hiện theo quy định và sẽ cố gắng để doanh nghiệp không bị thiệt hại. Sở cũng có công văn khẩn gửi Bộ NN-MT tiếp tục đề nghị hướng dẫn việc thực hiện quy định cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm.

Trước thực tế này, các hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp đang kiến nghị Bộ NN-MT xem xét và đưa ra giải pháp kịp thời nhằm hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết các vướng mắc. Đồng thời, cần sửa đổi, bổ sung các quy định trong Thông tư 12/2025/TT-BNNMT để đảm bảo việc cấp giấy chứng nhận đúng tiến độ và phù hợp với yêu cầu của các nước nhập khẩu.

Sinh viên Việt Nam gây ấn tượng tại Hà Lan với mô hình nông nghiệp tuần hoàn sáng tạo. Huỳnh Thị Hồng Xuyến, sinh viên ngành Quản lý Tài nguyên – Môi trường, Trường Đại học Trà Vinh, đã trình bày chuyên đề ấn tượng trước hơn 40 giảng viên và sinh viên Trường Đại học Khoa học Ứng dụng Saxion (SaxionU), Hà Lan. Mô hình của Hồng Xuyến tập trung vào việc tái sử dụng nước ngưng tụ từ hệ thống điều hòa không khí – một nguồn tài nguyên sạch thường bị bỏ phí trong sinh hoạt đô thị để phục vụ sản xuất nông nghiệp.

Đây là giải pháp thiết thực trong bối cảnh nhiều quốc gia đang phải đối mặt với tình trạng khan hiếm nước và biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng. Hệ thống Aquaponics và Hydroponics do Hồng Xuyến và nhóm nghiên cứu tại TVU phát triển đã thu hút sự quan tâm sâu sắc từ phía giảng viên Hà Lan. Hệ thống Aquaponics hoạt động theo cơ chế tuần hoàn nước giữa bể cá và bồn trồng rau, tiết kiệm đến 90% lượng nước so với phương pháp truyền thống.

Trong khi đó, mô hình Hydroponics cho phép trồng cây không cần đất, sử dụng dung dịch dinh dưỡng được đưa trực tiếp vào rễ cây thông qua hệ thống ống và bơm tuần hoàn. Mô hình này hướng tới việc xây dựng một hệ sinh thái canh tác khép kín, tiết kiệm nước và năng lượng, thân thiện với môi trường và phù hợp để triển khai tại hộ gia đình, trường học hoặc cộng đồng nông thôn – đô thị.

Giải pháp tái sử dụng nước ngưng tụ từ máy lạnh đã gây ấn tượng mạnh với các giảng viên Hà Lan bởi tính thực tiễn cao và khả năng nhân rộng trong bối cảnh biến đổi khí hậu và thiếu hụt nguồn nước sạch đang ngày càng trầm trọng ở nhiều quốc gia. TS. Trần Thị Ngọc Bích – Phó Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ Môi trường (Trường Đại học Trà Vinh), người trực tiếp hướng dẫn và đồng hành cùng Hồng Xuyến trong hành trình nghiên cứu, chia sẻ: ‘Hồng Xuyến là một sinh viên có tư duy độc lập, khả năng tự nghiên cứu tốt và luôn kiên trì theo đuổi các giải pháp bền vững gắn liền với thực tiễn địa phương.

Việc em tận dụng nước ngưng tụ từ điều hòa – một nguồn nước tưởng chừng vô dụng để phục vụ canh tác tuần hoàn là một hướng đi sáng tạo và đầy tiềm năng’. Chuyến thực tập 5 tháng tại Hà Lan không chỉ giúp Hồng Xuyến tiếp cận với công nghệ tiên tiến và phương pháp nghiên cứu quốc tế, mà còn là cơ hội để em kết nối, trao đổi và mang các sáng kiến của Việt Nam đến với bạn bè quốc tế.

Hơn nữa, những trải nghiệm này sẽ là nền tảng vững chắc để em phát triển trong lĩnh vực môi trường và nông nghiệp bền vững. Các mô hình được sinh viên thiết kế với tiêu chí chi phí thấp, dễ vận hành và linh hoạt, đặc biệt phù hợp với điều kiện của người dân vùng đồng bằng sông Cửu Long – nơi đang chịu tác động nặng nề bởi hạn mặn và suy giảm nguồn nước ngầm.

Đây không chỉ là một bước tiến lớn trong hành trình học thuật của sinh viên Việt Nam, mà còn thể hiện năng lực nghiên cứu và sáng tạo của thế hệ trẻ Việt Nam, góp phần mở rộng cơ hội hợp tác quốc tế trong lĩnh vực môi trường và nông nghiệp bền vững.

Đan Mạch đang trở thành điểm đến lý tưởng cho các cặp đôi từ khắp nơi trên thế giới để kết hôn, nhờ vào các quy định pháp luật đơn giản và thuận tiện. Cặp đôi Magdalena Kujawinska từ Ba Lan và Heinner Valenzuela từ Colombia là một trong những ví dụ điển hình. Họ đã sang Đan Mạch để kết hôn vì thủ tục kết hôn tại Ba Lan quá phức tạp.

Chúng tôi nhận ra rằng kết hôn ở Ba Lan không hề đơn giản, Kujawinska, 30 tuổi, chia sẻ khi đang cùng hôn phu chờ làm lễ cưới tại Tòa thị chính ở Copenhagen, thủ đô Đan Mạch. Tôi phải có giấy chứng nhận độc thân. Khi chúng tôi cố xin giấy tờ từ Colombia, nó chỉ có hiệu lực trong ba tháng. Chúng tôi không thể nào chuyển kịp giấy tờ sang Ba Lan. Hoàn toàn bất khả thi.

Cặp đôi đã đính hôn hơn ba năm và sống tại Krakow. Họ được một người đồng nghiệp mách nước sang Đan Mạch kết hôn vì các quy định pháp luật về kết hôn tại nước này ít phức tạp hơn ở quê nhà.

Đan Mạch có truyền thống cởi mở về luật hôn nhân. Năm 1989, họ trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới cho phép người đồng tính chung sống có đăng ký. Năm 2012, hôn nhân đồng giới được công nhận.

Không giống nhiều nước châu Âu, Đan Mạch không yêu cầu giấy khai sinh hay xác nhận độc thân để cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kết hôn. Trừ những trường hợp cần xác minh tình trạng ly hôn, cặp đôi chỉ cần hộ chiếu và visa du lịch. Giấy chứng nhận có lệ phí 2.100 kroner (326 USD) và Cơ quan Luật gia đình Đan Mạch cần 5 ngày làm việc để trả hồ sơ, sau đó giấy chứng nhận này sẽ có hiệu lực trong vòng 4 tháng để tổ chức lễ cưới.

Copenhagen, thành phố lớn nhất Đan Mạch và có hệ thống giao thông thuận tiện nhất, là nơi được ưa chuộng nhất và cũng đang chịu áp lực lớn nhất. Năm ngoái, Tòa thị chính Copenhagen đã tổ chức khoảng 8.000 lễ cưới, trong đó khoảng 5.400 cặp đôi không ai là công dân Đan Mạch.

Tuy nhiên, thành phố đang rơi vào tình cảnh quá tải, khi nhu cầu tổ chức lễ cưới tại Tòa thị chính vượt xa số lượng khung giờ có thể đáp ứng. Vì vậy, thành phố sẽ dành riêng khoảng 40% suất lễ cưới tại Tòa thị chính cho cư dân thành phố, có hiệu lực từ cuối tháng 10.

Việc Đan Mạch trở thành điểm đến phổ biến cho các cặp đôi kết hôn không chỉ dừng lại ở việc cưới hỏi đơn giản, mà còn là một cơ hội để các cặp đôi trải nghiệm và tận hưởng không khí lãng mạn của thành phố Copenhagen.