Khoa học – Doisongthethao.com https://doisongthethao.com Trang thông tin đời sống & thể thao Tue, 16 Sep 2025 13:03:01 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.2 https://cloud.linh.pro/doisongthethao/2025/08/icon-doisongthethao.svg Khoa học – Doisongthethao.com https://doisongthethao.com 32 32 Tạp chí Nhân Dân tháng 7/2025: Chính trị, kinh tế, văn hóa và thể thao cập nhật nhiều vấn đề nóng https://doisongthethao.com/tap-chi-nhan-dan-thang-7-2025-chinh-tri-kinh-te-van-hoa-va-the-thao-cap-nhat-nhieu-van-de-nong/ Tue, 16 Sep 2025 13:02:59 +0000 https://doisongthethao.com/tap-chi-nhan-dan-thang-7-2025-chinh-tri-kinh-te-van-hoa-va-the-thao-cap-nhat-nhieu-van-de-nong/

Khi đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới, việc xây dựng và hoàn thiện các mô hình quản lý, chính sách và thể chế đang trở thành nhiệm vụ quan trọng hơn bao giờ hết. Gần đây, các chuyên gia và nhà quản lý đã tập trung thảo luận về nhiều vấn đề cấp bách nhằm tìm kiếm giải pháp thúc đẩy sự phát triển bền vững.

Một trong những vấn đề được quan tâm hàng đầu là việc vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Mô hình này được kỳ vọng sẽ mang lại hiệu quả cao hơn trong việc phục vụ người dân, đồng thời giúp tinh giản bộ máy quản lý và nâng cao chất lượng dịch vụ công. Việc này không chỉ giúp giảm thiểu sự chồng chéo trong quản lý mà còn tạo điều kiện cho sự phát triển kinh tế – xã hội tại địa phương.

Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng đang tìm cách tháo gỡ những điểm nghẽn về thể chế để phát triển kinh tế số. Trong thời đại công nghệ 4.0, kinh tế số đã trở thành một yếu tố quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của đất nước. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức về thể chế và chính sách đang cản trở sự phát triển của lĩnh vực này. Việc hoàn thiện các quy định và chính sách sẽ giúp tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của kinh tế số, từ đó giúp nâng cao năng lực cạnh tranh của đất nước.

Ngoài ra, ứng dụng công nghệ Make in Vietnam vào sản xuất cũng đang được quan tâm. Đây là một trong những nỗ lực nhằm ‘cởi trói’ cho các doanh nghiệp và thúc đẩy sự phát triển của thị trường lao động. Công nghệ Make in Vietnam giúp các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và vừa, có thể tiếp cận với công nghệ sản xuất hiện đại, từ đó giúp tăng năng suất và giảm chi phí sản xuất.

Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội và thách thức, vẫn còn nhiều vấn đề xã hội cần được quan tâm. Tình trạng quá tải tại các bệnh viện tuyến Trung ương đang trở thành một vấn đề cấp bách. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ y tế mà còn gây ra nhiều bất tiện cho người dân. Vì vậy, việc đổi mới trong lĩnh vực y tế đang trở thành một yêu cầu cấp thiết. Các giải pháp như tăng cường đầu tư vào cơ sở hạ tầng y tế, áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý y tế, và phát triển nguồn nhân lực y tế chất lượng cao đang được xem xét.

Trước những thách thức và cơ hội đan xen, việc phát triển bền vững đang trở thành mục tiêu hàng đầu của đất nước. Thông qua việc xây dựng và hoàn thiện các mô hình quản lý, chính sách và thể chế, chúng ta có thể vượt qua các thách thức và tận dụng các cơ hội để phát triển. Liên quan đến vấn đề này, để có thêm thông tin, bạn có thể tham khảo tại Cổng thông tin điện tử của Chính phủ để cập nhật những thông tin mới nhất về các chính sách và hoạt động của Chính phủ trong việc thúc đẩy sự phát triển bền vững của đất nước.

]]>
Người phụ nữ Phú Thọ từ nhỏ đã ước mơ làm bác sĩ, nay là chuyên gia phục hồi chức năng https://doisongthethao.com/nguoi-phu-nu-phu-tho-tu-nho-da-uoc-mo-lam-bac-si-nay-la-chuyen-gia-phuc-hoi-chuc-nang/ Wed, 03 Sep 2025 19:18:31 +0000 https://doisongthethao.com/nguoi-phu-nu-phu-tho-tu-nho-da-uoc-mo-lam-bac-si-nay-la-chuyen-gia-phuc-hoi-chuc-nang/

BSCKII Lâm Thùy Mai – Tấm Gương Sáng Của Nghề Y

Người thầy thuốc chữa bệnh bằng tri thức, trái tim và lòng biết ơn 5
Người thầy thuốc chữa bệnh bằng tri thức, trái tim và lòng biết ơn 5

Nghề y không chỉ là một công việc, mà còn là một sứ mệnh cao cả, đòi hỏi sự hy sinh và tận tâm của những người đang theo đuổi. BSCKII Lâm Thùy Mai, Giám đốc Trung tâm Y dược cổ truyền và Phục hồi chức năng, kiêm Trưởng khoa Phục hồi chức năng – Vật lý trị liệu, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, là một tấm gương sáng về sự tận tâm và cống hiến cho nghề y.

Người thầy thuốc chữa bệnh bằng tri thức, trái tim và lòng biết ơn 3
Người thầy thuốc chữa bệnh bằng tri thức, trái tim và lòng biết ơn 3

Ước mơ trở thành bác sĩ của BSCKII Lâm Thùy Mai bắt nguồn từ hình ảnh về sự hy sinh âm thầm của bố, một người lính cụ Hồ mang trong mình những thương tật sau chiến tranh. Những cơn đau đớn, quặn thắt của bố và những tiếng thở dài của mẹ đã thôi thúc chị bước vào con đường y khoa với một quyết tâm mãnh liệt: Học để chữa bệnh cho cha! Học để cứu người!

Người thầy thuốc chữa bệnh bằng tri thức, trái tim và lòng biết ơn 4
Người thầy thuốc chữa bệnh bằng tri thức, trái tim và lòng biết ơn 4

Sau khi tốt nghiệp Bác sĩ đa khoa loại giỏi tại Đại học Y Dược Thái Nguyên, BSCKII Lâm Thùy Mai tiếp tục hoàn thành chương trình Thạc sĩ và Chuyên khoa II chuyên ngành Phục hồi chức năng tại Đại học Y Hà Nội. Với gần 20 năm gắn bó với lĩnh vực Phục hồi chức năng và Y dược cổ truyền, chị không ngừng học hỏi, cập nhật kiến thức mới, ứng dụng kỹ thuật hiện đại, kết hợp hài hòa giữa Đông y và Tây y nhằm mang đến hiệu quả điều trị toàn diện cho người bệnh.

Người thầy thuốc chữa bệnh bằng tri thức, trái tim và lòng biết ơn 1
Người thầy thuốc chữa bệnh bằng tri thức, trái tim và lòng biết ơn 1

Bên cạnh công tác quản lý và trực tiếp tham gia khám chữa bệnh, BSCKII Lâm Thùy Mai còn dành thời gian cho đam mê nghiên cứu khoa học. Chị đã làm chủ nhiệm và tham gia nhiều đề tài nghiên cứu cấp cơ sở, tập trung vào các lĩnh vực then chốt như đánh giá hiệu quả vận động trị liệu kết hợp vật lý trị liệu trong điều trị viêm quanh khớp vai thể đông cứng, đánh giá PHCN chi trên ở bệnh nhân liệt nửa người do nhồi máu não… Đại học Y Hà Nội là nơi chị đã gắn bó và hoàn thành chương trình học của mình.

Dưới sự dẫn dắt của BS.CKII Lâm Thùy Mai, Trung tâm Y dược cổ truyền – Phục hồi chức năng đã trở thành địa chỉ tin cậy cho hàng ngàn người bệnh trên địa bàn tỉnh Phú Thọ và khu vực lân cận. Bác sĩ cùng đồng nghiệp trong khoa đã triển khai nhiều kỹ thuật chuyên sâu, hiện đại, đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng cao của người dân.

Bên cạnh công tác chuyên môn, bác sĩ Lâm Thùy Mai còn là một cán bộ công đoàn mẫu mực, luôn tận tụy, nhiệt huyết và đầy tinh thần trách nhiệm. Hiện nay, chị đang đảm nhiệm vai trò Phó Chủ tịch Công đoàn cơ sở Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ và luôn dành tâm huyết chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho đội ngũ cán bộ viên chức, người lao động tại Bệnh viện.

Tri thức là nền tảng, trái tim là ngọn lửa dẫn đường. Tất cả những giá trị cốt lõi ấy đều được chị vận dụng một cách linh hoạt và hiệu quả giúp người bệnh không chỉ điều trị bệnh lý mà còn lấy lại niềm tin và nghị lực sống. Hiện nay, BSCKII Lâm Thùy Mai đang tiếp tục cống hiến cho sự nghiệp y tế, với mong muốn mang đến cho người bệnh những điều tốt đẹp nhất.

]]>
Nâng tầm ngành hạt nhân Việt Nam: thách thức và cơ hội vươn lên https://doisongthethao.com/nang-tam-nganh-hat-nhan-viet-nam-thach-thuc-va-co-hoi-vuon-len/ Sun, 31 Aug 2025 21:47:36 +0000 https://doisongthethao.com/nang-tam-nganh-hat-nhan-viet-nam-thach-thuc-va-co-hoi-vuon-len/

Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn đã nhấn mạnh tầm quan trọng của Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị và Luật Khoa học – Công nghệ và Đổi mới sáng tạo trong việc tạo ra động lực mới cho các viện nghiên cứu, khuyến khích các nhà khoa học đổi mới tư duy, nâng cao chất lượng và hiệu quả nghiên cứu. Tại buổi làm việc với Viện Nghiên cứu Hạt nhân Đà Lạt tại tỉnh Lâm Đồng vào sáng ngày 25/7, Phó Thủ tướng khẳng định rằng những chính sách này không chỉ giúp các viện nghiên cứu mà còn tạo điều kiện cho các nhà khoa học tiếp tục cống hiến, nâng cao hiệu quả nghiên cứu và đóng góp vào sự phát triển của đất nước.

Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn đề nghị Viện Nghiên cứu Hạt nhân tiếp tục quản lý, khai thác hiệu quả Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt. Ảnh: Quang Sáng/VOV-Tây Nguyên
Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn đề nghị Viện Nghiên cứu Hạt nhân tiếp tục quản lý, khai thác hiệu quả Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt. Ảnh: Quang Sáng/VOV-Tây Nguyên

Viện Nghiên cứu Hạt nhân Đà Lạt có nhiệm vụ chính là vận hành an toàn và khai thác hiệu quả Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt cùng hệ thống thiết bị nghiên cứu hiện đại. Viện cũng thực hiện các nhiệm vụ về đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, ứng dụng công nghệ hạt nhân trong nhiều lĩnh vực như y tế, nông nghiệp, địa chất và bảo vệ môi trường. Với những nhiệm vụ quan trọng này, Phó Thủ tướng yêu cầu Viện cần tiếp tục đổi mới, nâng cao tiềm lực khoa học – công nghệ và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

Phó Thủ tướng cũng đặt mục tiêu rằng Viện Nghiên cứu Hạt nhân Đà Lạt cần góp phần đưa ngành hạt nhân Việt Nam tiệm cận với trình độ các nước phát triển vào năm 2045. Để đạt được mục tiêu này, Viện cần tập trung vào việc nâng cao chất lượng và hiệu quả nghiên cứu, cũng như ứng dụng các công nghệ mới vào thực tiễn. Phó Thủ tướng tin rằng với sự nỗ lực và cống hiến của các nhà khoa học và đội ngũ nhân viên, Viện Nghiên cứu Hạt nhân Đà Lạt sẽ có thể đạt được những thành tựu quan trọng trong thời gian tới.

Nhìn chung, Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn đã thể hiện sự ủng hộ và tin tưởng vào Viện Nghiên cứu Hạt nhân Đà Lạt, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng nghiên cứu. Với những định hướng và mục tiêu rõ ràng, Phó Thủ tướng hy vọng rằng Viện sẽ tiếp tục đóng góp vào sự phát triển của đất nước và đưa ngành hạt nhân Việt Nam lên một tầm cao mới.

Liên quan đến vấn đề này, Chính phủ Việt Nam đã có nhiều nỗ lực trong việc thúc đẩy sự phát triển của khoa học và công nghệ, cũng như ứng dụng các công nghệ mới vào thực tiễn. Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đã có nhiều hoạt động nhằm hỗ trợ và thúc đẩy sự phát triển của các viện nghiên cứu và các nhà khoa học.

]]>
Năm 2022, một số sự kiện nổi bật có thể xảy ra https://doisongthethao.com/nam-2022-mot-so-su-kien-noi-bat-co-the-xay-ra/ Fri, 29 Aug 2025 15:48:49 +0000 https://doisongthethao.com/nam-2022-mot-so-su-kien-noi-bat-co-the-xay-ra/

Ngành khai khoáng đang trải qua một quá trình chuyển đổi xanh mạnh mẽ trong bối cảnh áp lực bảo vệ môi trường ngày càng tăng. Sự phát triển của công nghệ hiện đại đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các phương pháp khai thác bền vững. Các mục tiêu phát triển bền vững đã thúc đẩy nhanh quá trình ứng dụng các giải pháp tiên tiến như tự động hóa, trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ vệ tinh và sinh học trong ngành khai khoáng.

Theo số liệu từ nền tảng giám sát vệ tinh Farmonaut, công nghệ đang tái định hình hoạt động khai thác bằng cách áp dụng robot và hệ thống tự động. Điều này giúp giảm tiếp xúc của con người với môi trường nguy hiểm, tăng độ chính xác và cho phép vận hành liên tục. Bên cạnh đó, AI và phân tích dữ liệu thời gian thực hỗ trợ dự báo hiệu suất thu hồi quặng, tối ưu hóa xử lý chất thải và quản lý tài nguyên hiệu quả.

Công nghệ vệ tinh và drone cho phép theo dõi hiện trường, giám sát tác động môi trường và cảnh báo sớm các nguy cơ sinh thái. Các cảm biến IoT cũng được triển khai để thu thập thông tin về chất lượng không khí, nước và mức tiêu thụ năng lượng tại các khu vực khai thác xa xôi. Những công nghệ này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả khai thác mà còn giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

Năm 2025, ngành khai khoáng ghi nhận sự phát triển mạnh của việc khai khoáng bền vững với nhiều công nghệ mới được áp dụng. Công nghệ xử lý quặng bằng vi sinh vật giúp giảm ô nhiễm hóa chất; hệ thống tái sử dụng nước hạn chế nhu cầu nước ngọt và nguy cơ ô nhiễm; năng lượng tái tạo như gió, mặt trời và thủy điện đang dần thay thế nhiên liệu hóa thạch trong vận hành mỏ.

Sau khi khai thác, nhiều doanh nghiệp đã thực hiện phục hồi sinh thái bằng cách trồng lại thảm thực vật bản địa và tái tạo lớp đất mặt. Đồng thời, khai thác đô thị và tái chế cũng được thúc đẩy như một phần của chiến lược kinh tế tuần hoàn. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu chất thải mà còn tận dụng được các nguồn tài nguyên có sẵn.

Từ năm 2025 trở đi, các xu hướng khai khoáng bền vững chủ đạo như theo dõi môi trường theo thời gian thực, minh bạch chuỗi cung ứng bằng blockchain, khai thác sinh học và tuân thủ quy định dựa trên dữ liệu sẽ tiếp tục lan rộng. Với chi phí ngày càng hợp lý và khả năng tích hợp cao, công nghệ vệ tinh và AI được kỳ vọng sẽ giúp cả những mỏ khai thác quy mô nhỏ cũng có thể hướng tới phát triển bền vững.

Trong bối cảnh thế giới đang ưu tiên giảm phát thải và bảo vệ hệ sinh thái toàn cầu, việc áp dụng các công nghệ tiên tiến trong ngành khai khoáng là điều cần thiết. Không chỉ giúp nâng cao hiệu quả khai thác, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường, mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp này trong tương lai.

]]>
Vì sao sông ngòi hay đổi dòng https://doisongthethao.com/vi-sao-song-ngoi-hay-doi-dong/ Sun, 10 Aug 2025 02:02:10 +0000 https://doisongthethao.com/vi-sao-song-ngoi-hay-doi-dong/

Một nghiên cứu gần đây đã làm sáng tỏ một khía cạnh quan trọng trong việc hình thành dòng chảy của các con sông trên toàn cầu. Các nhà nghiên cứu tại Đại học California, Santa Barbara (UCSB), đã thực hiện một cuộc điều tra toàn diện về động lực của các nhánh sông và đưa ra phát hiện quan trọng về mối quan hệ giữa tốc độ xói mòn bờ sông và tốc độ lắng đọng trầm tích.

Theo nghiên cứu này, các con sông có xu hướng hình thành nhiều nhánh khi tốc độ xói mòn bờ sông nhanh hơn tốc độ lắng đọng trầm tích ở các bờ đối diện. Phát hiện này mang lại ý nghĩa quan trọng trong việc hiểu và quản lý các hệ sinh thái sông ngòi đa dạng trên toàn cầu. Sông ngòi đóng vai trò như những động mạch của Trái Đất, cung cấp nước, trầm tích và các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của các hệ sinh thái.

Trước đây, việc tìm hiểu nguyên nhân định hình dòng chảy của các con sông đã là một thách thức đối với các nhà nghiên cứu trong nhiều thập kỷ. Để giải quyết vấn đề này, nhóm nghiên cứu tại UCSB đã tiến hành lập bản đồ động lực của các nhánh sông dọc theo 84 con sông trên toàn cầu, dựa trên các hình ảnh vệ tinh thu thập trong vòng 36 năm.

Các nhà nghiên cứu đã phân loại sông ngòi thành hai loại chính: sông đơn dòng và sông đa dòng. Hầu hết các con sông lớn nhất trên thế giới đều thuộc loại sông đa dòng, trong khi sông Mississippi ở Mỹ là một ngoại lệ với dòng chảy đơn.

Nghiên cứu này cung cấp những thông tin quý giá về các thảm họa thiên nhiên và nỗ lực phục hồi sông ngòi. Việc tái kết nối các vùng đồng bằng ngập lụt với các con sông đã bị phân dòng đang ngày càng được quan tâm. Các giải pháp phục hồi dựa trên tự nhiên đòi hỏi việc xác định độ rộng của hành lang sông cần thiết, cũng như thời gian để một con sông có thể phục hồi trạng thái tự nhiên.

Với kết quả nghiên cứu mới, các nhà khoa học đã đưa ra một công thức giúp giải quyết vấn đề này, bao gồm các biến số như thời gian một con sông hình thành dòng chảy mới. Điều này có thể giúp chuyển đổi việc lập kế hoạch phòng chống lũ lụt và phục hồi hệ sinh thái sông ngòi, từ đó hỗ trợ việc quản lý và bảo vệ môi trường một cách hiệu quả hơn.

]]>
Cá phổi châu Phi – Hóa thạch sống với khả năng sinh tồn kỳ lạ https://doisongthethao.com/ca-phoi-chau-phi-hoa-thach-song-voi-kha-nang-sinh-ton-ky-la/ Thu, 07 Aug 2025 06:23:16 +0000 https://doisongthethao.com/ca-phoi-chau-phi-hoa-thach-song-voi-kha-nang-sinh-ton-ky-la/

Cá phổi châu Phi, hay còn gọi là Protopterus, là một loài cá đã tồn tại hàng triệu năm và sở hữu những đặc điểm độc đáo giúp chúng thích nghi với môi trường sống khắc nghiệt. Với hệ thống hô hấp tiến hóa cao, chúng có thể lấy oxy thẳng từ không khí giống như động vật trên cạn.

Loài cá duy nhất trên thế giới có thể sống 5 năm không cần nước, xuất hiện từ cách đây 390 triệu năm 1
Loài cá duy nhất trên thế giới có thể sống 5 năm không cần nước, xuất hiện từ cách đây 390 triệu năm 1
Loài cá duy nhất trên thế giới có thể sống 5 năm không cần nước, xuất hiện từ cách đây 390 triệu năm 4
Loài cá duy nhất trên thế giới có thể sống 5 năm không cần nước, xuất hiện từ cách đây 390 triệu năm 4
Loài cá duy nhất trên thế giới có thể sống 5 năm không cần nước, xuất hiện từ cách đây 390 triệu năm 3
Loài cá duy nhất trên thế giới có thể sống 5 năm không cần nước, xuất hiện từ cách đây 390 triệu năm 3

Cá phổi châu Phi đã xuất hiện cách đây khoảng 390 triệu năm và được các nhà khoa học gọi là ‘hóa thạch sống’ vì chúng giữ lại nhiều đặc điểm nguyên thủy. Loài cá này sống chủ yếu ở khu vực sông Bandama, Bờ Biển Ngà và các đầm lầy châu Phi – nơi thường xuyên hứng chịu các đợt hạn hán khốc liệt. Chúng có kích thước dao động từ 44-200 cm khi trưởng thành, với thân hình thuôn dài, bề ngoài hơi giống cá chình. Toàn thân cá phổi được bao phủ bởi vảy mềm và các vây ngực, vây hậu môn có dạng giống như sợi chỉ. Chúng bơi uốn lượn như cá chình hoặc trườn dưới đáy bằng vây ngực.

Loài cá duy nhất trên thế giới có thể sống 5 năm không cần nước, xuất hiện từ cách đây 390 triệu năm 2
Loài cá duy nhất trên thế giới có thể sống 5 năm không cần nước, xuất hiện từ cách đây 390 triệu năm 2

Điều khiến cá phổi châu Phi trở nên đặc biệt là hệ thống hô hấp của chúng. Chúng sở hữu cả mang lẫn hai lá phổi, cho phép chúng lấy oxy thẳng từ không khí. Do lượng oxy trong nước không đủ để duy trì sự sống, chúng thường xuyên phải ngoi lên mặt nước để hít thở không khí – hành vi hiếm thấy ở cá. Vào mùa khô, cá phổi châu Phi sẽ đào hố sâu trên lớp bùn non bằng cách ăn bùn qua miệng, thải bùn qua mang. Khi đạt độ sâu cần thiết, chúng ngừng đào và tiết chất nhầy qua miệng làm cứng bùn, tạo ra lớp kén bọc ngoài, chỉ lộ miệng để lấy không khí.

Nếu tình trạng khô hạn kéo dài, cá phổi châu Phi bắt đầu kích hoạt trạng thái ngủ hè (aestivation), tương tự ngủ đông ở một số loài động vật vùng lạnh. Trong trạng thái này, chúng có thể duy trì sự sống tới 4-5 năm, không cần nước, không cần ăn. Các nghiên cứu di truyền và sinh học gần đây đã ghi nhận những thay đổi sâu sắc trong cơ thể cá phổi khi bắt đầu giấc ngủ dài. Chúng giảm mạnh trao đổi chất, ngừng sản xuất ammonia, co nhỏ cơ quan nội tạng và thay đổi hoạt động gen và hormone. Tất cả những thay đổi này giúp cá phổi bước vào trạng thái ‘bán sống’ – tạm dừng nhưng vẫn duy trì sự sống tiềm tàng trong nhiều năm liền.

Có bốn loài cá phổi châu Phi đã được công nhận, gồm cá phổi cẩm thạch (Protopterus aethiopicus), cá phổi Đông Phi (Protopterus amphibius), cá phổi Tây Phi (Protopterus annectens) và cá phổi đốm châu Phi (Protopterus dolloi). Giữa chúng có một số khác biệt về hình dạng và tập tính.

Cá phổi châu Phi không chỉ là một loài động vật độc đáo mà còn là nguồn thực phẩm quan trọng ở khu vực này. Tuy nhiên, trong tự nhiên, số lượng của chúng đang giảm dần do tình trạng đánh bắt không kiểm soát.

]]>
Đà Nẵng: Hội thảo quốc tế về Khoa học và Công nghệ Sức khỏe – Kết nối tri thức toàn cầu vì sức khỏe cộng đồng https://doisongthethao.com/da-nang-hoi-thao-quoc-te-ve-khoa-hoc-va-cong-nghe-suc-khoe-ket-noi-tri-thuc-toan-cau-vi-suc-khoe-cong-dong/ Tue, 05 Aug 2025 13:55:16 +0000 https://doisongthethao.com/da-nang-hoi-thao-quoc-te-ve-khoa-hoc-va-cong-nghe-suc-khoe-ket-noi-tri-thuc-toan-cau-vi-suc-khoe-cong-dong/

Diễn đàn quốc tế về Khoa học và Công nghệ Sức khỏe (ICHST-2025) đã kết thúc sau hai ngày diễn ra tại thành phố Đà Nẵng, thu hút gần 150 đại biểu đến từ nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Sự kiện này là cơ hội để các nhà khoa học, chuyên gia, doanh nhân và lãnh đạo các trường đại học gặp gỡ, trao đổi ý tưởng và kết nối để cùng nhau giải quyết những thách thức y tế toàn cầu.

Các đại biểu, diễn giả chụp hình lưu niệm tại Hội thảo quốc tế về Khoa học và Công nghệ Sức khỏe lần thứ 2 – ICHST-2025.
Các đại biểu, diễn giả chụp hình lưu niệm tại Hội thảo quốc tế về Khoa học và Công nghệ Sức khỏe lần thứ 2 – ICHST-2025.

Hội thảo do Đại học Đà Nẵng tổ chức, phối hợp với Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Connecticut (Mỹ) và Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam Toàn cầu (AVSE Global). Phát biểu tại lễ khai mạc, Giáo sư, Tiến sĩ Lê Quang Sơn, Phó Giám đốc Đại học Đà Nẵng, cho biết hội thảo là dịp để cộng đồng học thuật gặp gỡ, kết nối và cùng kiến tạo không gian tri thức liên ngành, phục vụ sức khỏe cộng đồng và hướng đến các giải pháp cho những thách thức toàn cầu.

COMBELT 2025: Cầu nối tri thức liên ngành trong thời đại số
COMBELT 2025: Cầu nối tri thức liên ngành trong thời đại số

Theo ông, sự kiện thể hiện chiến lược phát triển của Đại học Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045 với định hướng đột phá trong khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Tại hội thảo, các đại biểu đã được lắng nghe báo cáo của các nhà khoa học hàng đầu thế giới, bao gồm Giáo sư Samir Mitragotri (Đại học Harvard) và Giáo sư Kam Leong (Đại học Columbia).

Các nghiên cứu có hàm lượng học thuật và ứng dụng cao, góp phần mở ra hướng tiếp cận mới trong điều trị y học hiện đại. Ngoài ra, hội thảo còn tổ chức 4 phiên chuyên đề tại các cơ sở thành viên của Đại học Đà Nẵng, bao gồm Trường Đại học Bách khoa và Viện Nghiên cứu & Đào tạo Việt – Anh.

Nội dung các phiên bao gồm: Công nghệ cảm biến sinh học và thiết bị y tế; Vật liệu sinh học và công nghệ dẫn thuốc; Khoa học sinh học và y học; Trí tuệ nhân tạo và khoa học dữ liệu trong y tế. Theo Ban Tổ chức, Hội thảo năm nay đã nhận được 105 bài tham luận của các học giả, nhóm nghiên cứu đến từ 16 quốc gia, vùng lãnh thổ.

Các bài được phản biện chặt chẽ và tuyển chọn công bố trong hệ thống IEEE Xplore®, một trong những cơ sở dữ liệu khoa học có uy tín toàn cầu. PGS.TS. Huỳnh Quyết Thắng, Giám đốc Đại học Bách khoa Hà Nội, cho rằng đại dịch Covid-19 là minh chứng rõ ràng cho nhu cầu cấp thiết của việc tăng cường năng lực khoa học và công nghệ để ứng phó với những khủng hoảng y tế toàn cầu.

GS.TS. Nguyễn Đức Khương, Chủ tịch AVSE Global, nhấn mạnh ý nghĩa học thuật và lan tỏa của chuỗi sự kiện này, bắt nguồn từ những thỏa thuận hợp tác giữa AVSE Global với Đại học Đà Nẵng, Đại học Bách khoa Hà Nội và Đại học Connecticut. ICHST không chỉ là diễn đàn công bố các nghiên cứu khoa học mới, mà còn là cầu nối gắn kết học thuật với thực tiễn, khoa học với doanh nghiệp, nhằm phục vụ lợi ích cộng đồng và góp phần vào sự phát triển bền vững của xã hội.

]]>
Phụ nữ dân tộc thiểu số ‘đổi đời’ nhờ làm măng với kỹ thuật tiên tiến https://doisongthethao.com/phu-nu-dan-toc-thieu-so-doi-doi-nho-lam-mang-voi-ky-thuat-tien-tien/ Mon, 04 Aug 2025 07:19:04 +0000 https://doisongthethao.com/phu-nu-dan-toc-thieu-so-doi-doi-nho-lam-mang-voi-ky-thuat-tien-tien/

Ở tỉnh Lào Cai, nhiều phụ nữ dân tộc thiểu số đã biến tiềm năng núi rừng thành hàng hóa, áp dụng khoa học kỹ thuật vào xây dựng thương hiệu sản phẩm, góp phần phát triển kinh tế xanh, bền vững và tạo việc làm cho lao động tại địa phương.

Từ những rừng măng bạt ngàn, những ngườ phụ nữ vùng cao đang nỗ lực vươn lên, đón nhận những cơ hội phát triển mới.
Từ những rừng măng bạt ngàn, những ngườ phụ nữ vùng cao đang nỗ lực vươn lên, đón nhận những cơ hội phát triển mới.

Tại Lào Cai, đồng bào dân tộc thiểu số các xã Văn Bàn, Chiềng Ken, Minh Lương, Nậm Chày, Nậm Xé đã gắn bó mật thiết với những rừng măng. Măng không chỉ giúp họ nuôi sống gia đình mà còn gìn giữ một phần văn hóa bản địa. Tuy nhiên, cuộc sống gắn liền với măng cũng đồng nghĩa với sự bấp bênh: sản lượng không ổn định, giá cả bị thao túng bởi thương lái và thiếu cơ hội vươn ra thị trường lớn.

Hợp tác xã Dần Thàng tạo việc làm ổn định cho khoảng 15–20 người dân và thu nhập cho hàng trăm hộ liên kết
Hợp tác xã Dần Thàng tạo việc làm ổn định cho khoảng 15–20 người dân và thu nhập cho hàng trăm hộ liên kết

Những năm gần đây, cùng với sự phát triển của kinh tế hàng hóa, nhiều phụ nữ dân tộc thiểu số tại địa phương đã tham gia vào các dự án phát triển ngành măng, đưa sản phẩm từng bước chinh phục thị trường. Chị Triệu Thị Lai, người dân tộc Dao ở xã Nậm Xé, tỉnh Lào Cai, là một minh chứng sinh động cho hành trình thay đổi đó. Suốt nhiều năm, cuộc sống của chị gắn với những nhịp thở nơi rừng măng. Với 3-4 hecta rừng, gia đình chị dựa vào những mùa thu hoạch măng để mang lại phần lớn thu nhập hằng năm.

Người phụ nữ dân tộc Dao gắn bó mật thiết với những rừng măng.
Người phụ nữ dân tộc Dao gắn bó mật thiết với những rừng măng.

Tuy nhiên, mọi thứ bắt đầu thay đổi từ năm 2020, khi chị tham gia Dự án Thúc đẩy Bình đẳng Giới thông qua Nâng cao hiệu quả kinh tế sản xuất Nông nghiệp và Phát triển du lịch. Thông qua dự án, chị được tiếp cận với kỹ thuật canh tác tiên tiến, cải tạo đất, giúp tối ưu hóa việc trồng măng, tăng năng suất và chất lượng măng. Đặc biệt, chị đã tìm được đầu ra mới ngoài địa phương. Việc bán măng ra các tỉnh lân cận đã giúp giá măng tăng đáng kể, từ 25.000 đồng/kg lên 35.000 đồng/kg măng đã bóc vỏ. Nhờ đó, thu nhập từ măng của gia đình chị tăng từ 20 triệu đồng một vụ lên 30 triệu đồng một vụ cho diện tích trồng 3 hecta.

Một công đoạn chế biến măng của bà con Hợp tác xã Măng Dần Thàng
Một công đoạn chế biến măng của bà con Hợp tác xã Măng Dần Thàng

Năm 2024, chị Triệu Thị Lai thực hiện mục tiêu dài hơi hơn, từ một người nông dân trồng măng, chị quyết tâm gây dựng một mô hình kinh tế tập thể quy mô nhỏ, do chính những người phụ nữ dân tộc thiểu số làm chủ. Nhận được sự đồng hành của chính quyền địa phương, của các cấp Hội phụ nữ, Công ty Tư vấn giải pháp Nông nghiệp và Du lịch CRED, vợ chồng chị Lai cùng 9 hộ gia đình khác trong xã đã thành lập Hợp tác xã Măng Nậm Xé.

Được tiếp cận với kỹ thuật canh tác tiên tiến, măng của hợp tác xã Nậm Xé có năng suất cao hơn và chất lượng tốt hơn
Được tiếp cận với kỹ thuật canh tác tiên tiến, măng của hợp tác xã Nậm Xé có năng suất cao hơn và chất lượng tốt hơn

Thông qua hợp tác xã, các hộ dân có cơ hội được đào tạo chuyên sâu về kỹ thuật canh tác, bóc vỏ và thu hoạch măng, đồng thời ký kết hợp đồng lâu dài với một công ty thu mua. Đây là những bước tiến quan trọng giúp các thành viên trong hợp tác xã, từng bước thoát khỏi sự lệ thuộc vào thương lái.

Phát triển kinh tế hàng hóa từ rừng núi: Hướng đi bền vững cho phụ nữ dân tộc thiểu số- Ảnh 3.
Phát triển kinh tế hàng hóa từ rừng núi: Hướng đi bền vững cho phụ nữ dân tộc thiểu số- Ảnh 3.

Sự thành công và chuyển biến tích cực trong gia đình chị Lai và các hộ lân cận đã tạo động lực mạnh mẽ cho những người phụ nữ khác ở các xã lân cận, thúc đẩy họ chủ động thành lập các hợp tác xã riêng, nắm bắt cơ hội từ giá trị đang ngày càng tăng lên của ngành măng.

Tại xã Nậm Chày, Hợp tác xã Măng Dần Thàng do chị Hà Thị Thu Hương làm Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc cũng đang tạo dựng cơ hội kinh doanh và việc làm ổn định, bền vững, giúp bà con vùng núi khó khăn vươn lên thoát nghèo. Hợp tác xã Măng Dần Thàng được thành lập vào tháng 8/2024 với tổng số 15 thành viên, 100% đều là chị em phụ nữ dân tộc thiểu số tại địa phương.

Hợp tác xã hiện nay đang liên kết sản xuất măng với 4 tổ hợp tác, bao gồm 161 hộ dân tại xã Dần Thàng. Năm 2024, Hợp tác xã đã ký kết thỏa thuận hợp tác 10 năm với Công ty Kim Bôi về việc thu mua sản phẩm măng đạt chất lượng do Hợp tác xã sản xuất. Được tham gia các chương trình tập huấn, chuyển giao công nghệ chế biến và bảo quản măng để hình thành chuỗi chế biến khép kín, tiêu thụ ổn định, hợp tác xã Dần Thàng đã đầu tư 400 triệu đồng xây dựng nhà máy 160m², có thể xử lý tới 1.000 tấn măng tươi mỗi năm.

Chặng đường hình thành, phát triển hợp tác xã của chị Triệu Thị Lai, chị Hà Thị Thu Hương cho thấy sự cần thiết của sự liên kết, hợp tác đồng hành giữa nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp và nhà nước, trong quá trình đưa sản phẩm của núi rừng tiếp cận với thị trường trong nước.

Tạo việc làm và mở ra cơ hội phát triển kinh tế cho phụ nữ dân tộc thiểu số là một trong những mục tiêu quan trọng của các dự án phát triển ngành măng. Không chỉ hướng tới lợi nhuận, mô hình hợp tác xã măng còn mang giá trị xã hội lớn.

Từ chỗ lao động đơn lẻ, manh mún, người dân, nhất là phụ nữ dân tộc thiểu số được tổ chức sản xuất bài bản, có thu nhập ổn định, có cơ hội học hỏi và thể hiện vai trò lãnh đạo. Nhờ những thay đổi tích cực trong ngành măng cùng với quyết tâm không ngừng nghỉ của những người phụ nữ như chị Triệu Thị Lai và chị Hà Thị Thu Hương, những ngọn măng trong rừng núi Lào Cai không chỉ đơn thuần là kế sinh nhai mà còn góp phần tạo nên cho sự phát triển bền vững cho cộng đồng.

Tại các vùng miền, người tiêu dùng ngày càng ưa chuộng đặc sản vùng cao với tiêu chuẩn an toàn, truy xuất nguồn gốc và giá trị văn hóa đi kèm. Những sản phẩm măng rừng với vị ngọt thanh, độ giòn đặc trưng và được chế biến theo quy trình sạch của Lào Cai đang dần khẳng định vị thế không chỉ tại các chợ truyền thống, mà có mặt tại các hội chợ, trên quầy kệ của các siêu thị, và trên các nền tảng bán hàng thương mại điện tử.

Tiếp nối hành trình phát triển kinh tế hàng hóa vùng dân tộc thiểu số và miền núi, cần có chính sách dài hạn từ Nhà nước, từ Bộ Công Thương và các Bộ, ngành, cơ quan, tổ chức trong việc hỗ trợ hạ tầng sản xuất, vốn tín dụng ưu đãi, chuyển giao khoa học công nghệ, xúc tiến thương mại và bảo hộ thương hiệu. Quan trọng hơn cả là niềm tin vào năng lực của những người phụ nữ vùng cao, trao cho họ cơ hội để góp sức phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

]]>
Kyo York: Thích ăn Việt Nam nhưng nấu không dễ https://doisongthethao.com/kyo-york-thich-an-viet-nam-nhung-nau-khong-de/ Sat, 02 Aug 2025 09:03:35 +0000 https://doisongthethao.com/kyo-york-thich-an-viet-nam-nhung-nau-khong-de/

Kyo York, một người đàn ông Tây đã gắn bó với Việt Nam hơn 16 năm, vừa chia sẻ về trải nghiệm của mình khi tham gia chương trình Đầu bếp nhí do Tuổi Trẻ tổ chức và phát sóng trên HTV9. Chương trình này không chỉ mang lại cho anh nhiều kiến thức và kỹ năng mới mà còn giúp anh nhận ra tầm quan trọng của việc nấu ăn và dinh dưỡng đối với trẻ em.

Kyo York biểu diễn trong Đầu bếp nhí - Ảnh: THANH HIỆP
Kyo York biểu diễn trong Đầu bếp nhí – Ảnh: THANH HIỆP

Theo Kyo York, chương trình Đầu bếp nhí mang lại nhiều kiến thức về dinh dưỡng giúp các bé có cái nhìn khoa học hơn khi lựa chọn món ăn. ‘Các bé biết được cái nào tốt, cái nào không tốt để lựa chọn’, anh nói. Qua chương trình, anh thấy được sự thay đổi tích cực trong cách các bé tiếp cận và hiểu về thực phẩm.

Ca sĩ Kyo York hát không thấy khó bằng nấu món Việt - Ảnh 3.
Ca sĩ Kyo York hát không thấy khó bằng nấu món Việt – Ảnh 3.

Kyo York cũng bày tỏ sự ấn tượng với các thí sinh nhí trong chương trình, những bạn nhỏ chỉ mới 6, 7 tuổi đã biết nấu ăn và có kỹ năng về bếp núc. Điều này cho thấy rằng trẻ em Việt Nam không chỉ có tiềm năng mà còn có khả năng phát triển kỹ năng nấu ăn và hiểu biết về dinh dưỡng từ rất sớm.

Ca sĩ Kyo York hát không thấy khó bằng nấu món Việt - Ảnh 2.
Ca sĩ Kyo York hát không thấy khó bằng nấu món Việt – Ảnh 2.

Kyo York cho rằng nấu ăn không chỉ giúp các bé giảm thiểu sự tập trung vào điện thoại và trò chơi điện tử mà còn giúp các bé ý thức được việc lựa chọn thực phẩm tốt cho sức khỏe. Chương trình cũng giúp các bé hiểu được tác động của các loại thực phẩm đối với sức khỏe, từ đó hình thành thói quen ăn uống lành mạnh.

Kyo York đang trao đổi với các thí sinh nhí trong Đầu bếp nhí - Ảnh: THANH HIỆP
Kyo York đang trao đổi với các thí sinh nhí trong Đầu bếp nhí – Ảnh: THANH HIỆP

Kyo York cũng chia sẻ về trải nghiệm nấu ăn của mình. Anh cho rằng món ăn Việt ngon nhưng khó nấu, đặc biệt là việc tìm hiểu và chuẩn bị các nguyên liệu. Anh cũng học hỏi được nhiều bí quyết nấu ăn món Việt thông qua chương trình Đầu bếp nhí. Việc học hỏi và khám phá ẩm thực Việt Nam đã mang lại cho anh nhiều niềm vui và trải nghiệm mới mẻ.

Ngoài ra, Kyo York còn chia sẻ về hành trình ca hát của mình tại Việt Nam. Anh là ca sĩ nước ngoài hiếm hoi được vinh dự hát trên các sân khấu lớn trong dịp lễ kỷ niệm ngày 30-4. Kyo York cảm thấy may mắn khi được đồng nghiệp tôn trọng và khán giả yêu thương. Anh đã có những trải nghiệm đáng nhớ và thú vị trong lĩnh vực âm nhạc tại Việt Nam.

Chương trình Đầu bếp nhí do Tuổi Trẻ tổ chức không chỉ mang lại kiến thức và kỹ năng nấu ăn cho các bé mà còn tạo ra sự gắn kết và trải nghiệm thú vị cho các thí sinh và khán giả. Với sự tham gia của Kyo York, chương trình đã trở nên đa dạng và phong phú hơn, mang lại nhiều giá trị và bài học cho tất cả mọi người.

]]>
Khoa học, công nghệ chưa bứt phá vì thiếu chính sách thu hút nhân tài https://doisongthethao.com/khoa-hoc-cong-nghe-chua-but-pha-vi-thieu-chinh-sach-thu-hut-nhan-tai/ Wed, 30 Jul 2025 14:33:40 +0000 https://doisongthethao.com/khoa-hoc-cong-nghe-chua-but-pha-vi-thieu-chinh-sach-thu-hut-nhan-tai/

Trong bối cảnh hiện nay, phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đang là một trong những mục tiêu quan trọng trong chiến lược phát triển của Việt Nam. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, việc thu hút và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực khoa học, công nghệ là hết sức cần thiết. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ rõ thực trạng nhiều bộ, ngành, địa phương chưa chủ động trong việc đăng ký nhu cầu kinh phí cho các hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Tình trạng này, cùng với hạn chế về thể chế và cơ chế chính sách, đã dẫn đến sự phát triển của khoa học, công nghệ nước ta chưa tương xứng với tiềm năng và yêu cầu thực tế. Do đó, việc tạo lập cơ chế, chính sách đủ mạnh để thu hút nhân tài trong lĩnh vực này trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Nguồn nhân lực chất lượng cao sẽ giúp Việt Nam thích ứng và phát huy được nội lực trong cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0.

Nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực khoa học, công nghệ không chỉ giúp Việt Nam phát triển bền vững mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Tuy nhiên, việc triển khai thu hút nhân lực cho khoa học, công nghệ vẫn còn nhiều hạn chế. Một trong những nguyên nhân quan trọng là chính sách đãi ngộ chưa đủ mạnh, chưa đủ hấp dẫn để thu hút và giữ chân nhân tài. Để giải quyết vấn đề này, cần có chính sách đột phá trong phát hiện, đào tạo, trọng dụng và đãi ngộ nhân tài, xây dựng môi trường làm việc sáng tạo và cạnh tranh lành mạnh.

Cùng với đó, là thúc đẩy hợp tác giữa các viện, trường, doanh nghiệp và khu vực công trong đổi mới sáng tạo. Sự hợp tác này không chỉ giúp tạo ra môi trường làm việc đa dạng và phong phú mà còn giúp nhân lực chất lượng cao có cơ hội phát triển và đóng góp cho đất nước. Tại Kỳ họp thứ Chín vừa qua, Quốc hội đã thông qua Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo với nhiều chính sách có tính đột phá để khuyến khích những người nghiên cứu khoa học, công nghệ.

Luật quy định rõ về chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo, tạo cơ sở pháp lý cho việc phát triển khoa học, công nghệ. Mốc thời gian để hoàn thiện các chính sách thu hút nguồn nhân lực cũng đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ. Điều quan trọng là các cơ quan liên quan phải sớm vào cuộc để triển khai thực hiện các chính sách này một cách hiệu quả. Việc triển khai Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo sẽ giúp tạo ra bước ngoặt trong phát triển khoa học, công nghệ của Việt Nam, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và phát triển bền vững.

]]>