Thị trường carbon đang nổi lên như một công cụ kinh tế quan trọng trong việc thúc đẩy chuyển đổi xanh trên toàn cầu, đặc biệt trong bối cảnh các quốc gia đang hướng tới phát triển bền vững và giảm phát thải ròng xuống ‘0’. Việt Nam, với cam kết đạt Net Zero vào năm 2050, đang tích cực hoàn thiện khung pháp lý, nâng cấp hạ tầng dữ liệu và quản trị để xây dựng thị trường carbon minh bạch, hiệu quả và đủ năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Trong Diễn đàn Net Zero Việt Nam 2025: Thị trường carbon trong kỷ nguyên mới, được tổ chức tại Hà Nội vào ngày 18/7, các chuyên gia đã chia sẻ quan điểm về việc phát triển thị trường carbon như một giải pháp chiến lược giúp Việt Nam thực hiện hiệu quả cam kết Net Zero. Ông Nguyễn Tuấn Quang, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), đã nhấn mạnh rằng việc phát triển thị trường carbon là một trong những giải pháp quan trọng. Bằng cách định giá phát thải và khuyến khích công nghệ sạch, thị trường này tạo ra động lực tài chính, thúc đẩy các sáng kiến giảm phát thải và giúp Việt Nam tiếp cận các nguồn lực quốc tế.

Chính phủ đã phê duyệt Đề án phát triển thị trường carbon với mục tiêu kết nối thị trường trong nước với các cơ chế quốc tế. Các nền tảng pháp lý quan trọng đang được củng cố, bao gồm Nghị định số 06/2022/NĐ-CP và Nghị định số 119/2025/NĐ-CP về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính, cũng như dự thảo Nghị định về sàn giao dịch carbon do Bộ Tài chính xây dựng.

Bên cạnh đó, các sáng kiến từ doanh nghiệp và cộng đồng địa phương cho thấy tiềm năng lớn trong việc phát triển tín chỉ carbon ở các lĩnh vực như nông nghiệp, lâm nghiệp, năng lượng tái tạo và xử lý chất thải. Tuy nhiên, thị trường carbon tại Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn định hình nền móng với nhiều khoảng trống cần được lấp đầy. Một trong những điểm nghẽn lớn nhất hiện nay là hệ thống đo lường, báo cáo và thẩm định (MRV) chưa đồng bộ, thiếu công cụ số hóa.

Ông Nguyễn Đình Thọ, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Tài nguyên và Môi trường, cho rằng thị trường carbon chỉ có thể hoạt động hiệu quả khi có một hệ thống đo lường, báo cáo, thẩm định đáng tin cậy và tương thích với quốc tế.

Bên cạnh khung pháp lý, các chuyên gia cũng nhấn mạnh vai trò của nền tảng tài chính trong việc phát triển thị trường carbon. Chia sẻ kinh nghiệm quốc tế, bà Betty Palard, CEO ESG Climate Consulting, cho rằng Việt Nam có nhiều lợi thế để tham gia sâu vào thị trường carbon. Tuy nhiên, để tín chỉ carbon của Việt Nam có giá trị cao trên thị trường quốc tế, cần có một chiến lược xây dựng thương hiệu quốc gia dựa trên xác minh khoa học, truyền thông hiệu quả và tầm nhìn dài hạn từ các nhà hoạch định chính sách.

Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, vừa có phản ứng chính thức liên quan đến tình trạng động vật hoang dã tấn công gia súc của người dân tại xã Núa Ngam, tỉnh Điện Biên. Các loài động vật này được nghi là Chó rừng (Canis aureus) hoặc Sói đỏ (Cuon alpinus), thuộc Danh mục nguy cấp, quý, hiếm Nhóm IB theo Thông tư số 27 năm 2025 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

Theo phản ánh của báo chí, tình trạng động vật hoang dã tấn công gia súc tại xã Núa Ngam đã gây ra nhiều lo ngại cho người dân địa phương. Trước tình trạng này, Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm đã đề nghị Chi cục Kiểm lâm Điện Biên phối hợp với UBND xã Núa Ngam và các cơ quan liên quan để kiểm tra, xác minh thông tin và tìm biện pháp xử lý kịp thời, đảm bảo an toàn cho người dân và bảo vệ động vật hoang dã theo đúng quy định của pháp luật.

Trong trường hợp động vật hoang dã có biểu hiện xâm hại hoặc đe dọa tài sản, tính mạng của người dân, Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm yêu cầu áp dụng các biện pháp xử lý theo đúng quy định tại Điều 9 của Thông tư số 27. Các biện pháp này bao gồm ngăn chặn, xua đuổi, hạn chế gây tổn thương đến động vật. Nếu động vật nguy cấp, quý, hiếm trực tiếp tấn công con người ở ngoài các khu rừng đặc dụng, khu bảo tồn thiên nhiên, UBND cấp xã sẽ quyết định và trực tiếp chỉ đạo tổ chức việc bắt giữ động vật đó.

Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm cũng nghiêm cấm việc đặt bẫy, săn bắt chó sói trái pháp luật và đề nghị Chi cục Kiểm lâm Điện Biên tăng cường truyền thông, hướng dẫn người dân địa phương có biện pháp phòng tránh, không xâm phạm vào khu vực rừng nghi là nơi sinh sống tự nhiên của động vật hoang dã. Điều này nhằm đảm bảo sự an toàn cho cả người dân và động vật hoang dã, đồng thời bảo vệ môi trường và hệ sinh thái.

Người dân tại xã Núa Ngam và các khu vực lân cận cần được hướng dẫn về cách phòng tránh và xử lý khi gặp động vật hoang dã. Đồng thời, cơ quan chức năng cũng cần tăng cường giám sát và kiểm tra để ngăn chặn các hành vi săn bắt và xâm phạm môi trường. Việc bảo vệ động vật hoang dã và môi trường không chỉ giúp duy trì sự đa dạng sinh học mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe và an toàn cho cộng đồng.

Thông tin chi tiết về các biện pháp bảo vệ động vật hoang dã và quy định pháp luật có thể được tìm hiểu tại trang web của Bộ Nông nghiệp và Môi trường hoặc liên hệ trực tiếp với Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm để được tư vấn và hỗ trợ.