Lật trang mới trong cải cách hành chính: Luật Cán bộ, công chức số 80/2025/QH15 có hiệu lực từ 01/7/2025

Luật Cán bộ, công chức số 80/2025/QH15 chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2025, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong cải cách hành chính và quản lý công vụ tại Việt Nam. Sự kiện này mở ra một kỷ nguyên mới trong việc xây dựng một nền công vụ hiện đại, minh bạch và hiệu quả. Luật mới này không chỉ kế thừa mà còn tích hợp nhiều thay đổi mang tính cải cách sâu rộng, hướng tới việc nâng cao chất lượng và hiệu suất của đội ngũ công chức.

Thay đổi căn bản trong quản lý công chức

Một trong những nội dung trọng tâm của Luật Cán bộ, công chức số 80/2025/QH15 là việc chuyển đổi căn bản cách thức quản lý công chức. Cụ thể, luật mới này thay đổi trọng tâm từ quản lý theo ‘ngạch’ sang quản lý theo ‘vị trí việc làm’. Cách tiếp cận này giúp cá nhân hóa vị trí việc làm của từng cán bộ, công chức, tạo ra sự khác biệt và khắc phục tình trạng cào bằng như trước đây. Thông qua việc lấy vị trí việc làm làm trung tâm, luật mới bỏ quy định thi nâng ngạch và thay vào đó là cơ chế bố trí vào vị trí việc làm phù hợp với năng lực và sở trường của từng người.

Đánh giá công chức theo KPI: Hướng tới hiệu suất cao

Việc đánh giá công chức theo KPI (Chỉ số hiệu suất) gắn với vị trí việc làm là một bước tiến quan trọng trong cải cách hành chính. Cơ chế đánh giá này không chỉ khuyến khích đề cao trách nhiệm mà còn nâng cao chất lượng công vụ của mỗi cán bộ, công chức. Qua đó, góp phần tinh gọn bộ máy và nâng cao hiệu suất làm việc. Tuy nhiên, để đảm bảo việc đánh giá được thực chất, công khai, minh bạch và chính xác, cần dựa vào các tiêu chí khách quan, khoa học.

Thu hút nhân tài và nguồn nhân lực chất lượng cao

Lật trang mới trong chính sách nhân sự, Luật Cán bộ, công chức số 80/2025/QH15 cũng nhấn mạnh đến việc thu hút nhân tài và nguồn nhân lực chất lượng cao. Luật quy định chính sách đối với hai nhóm đối tượng, gồm: nhóm đối tượng thu hút vào khu vực công áp dụng đối với nguồn nhân lực chất lượng cao và nhóm đối tượng là người có tài năng trong hoạt động công vụ. Bên cạnh đó, luật cũng bổ sung trách nhiệm của Nhà nước trong việc bố trí ngân sách hằng năm để thể chế hóa chủ trương của Đảng về chính sách thu hút, trọng dụng nhân tài.

Khắc phục tình trạng công chức ‘vào dễ, ra khó’

Ngoài các đổi mới trên, Luật Cán bộ, công chức số 80/2025/QH15 đã có bước đột phá đáng kể nhằm khắc phục tình trạng công chức ‘vào dễ, ra khó’. Luật quy định ràng buộc chặt chẽ kết quả đánh giá cán bộ, công chức với các chế độ về tiền lương, tiền thưởng, cơ hội thăng tiến và cả việc sàng lọc khỏi hệ thống. Cụ thể, nếu cán bộ, công chức bị xếp loại không hoàn thành nhiệm vụ trong một năm thì có thể bị xem xét buộc thôi việc.

Kết luận

Tóm lại, Luật Cán bộ, công chức số 80/2025/QH15 là một bước tiến quan trọng trong cải cách hành chính và quản lý công vụ tại Việt Nam. Với nhiều thay đổi mang tính cải cách sâu rộng, luật này hướng tới tạo ra một nền công vụ hiện đại, minh bạch và hiệu quả. Việc triển khai luật này sẽ cần sự vào cuộc của các cấp chính quyền và sự đồng thuận của đội ngũ công chức để thực sự tạo ra những chuyển biến tích cực trong bộ máy hành chính.

Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình vừa ký Quyết định số 1575/QĐ-TTg ban hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật Cán bộ, công chức năm 2025. Mục tiêu của kế hoạch này là xác định rõ ràng các nhiệm vụ, tiến độ, thời gian hoàn thành, cũng như phân công trách nhiệm cho các cơ quan, tổ chức có liên quan trong việc triển khai thi hành Luật Cán bộ, công chức. Điều này nhằm đảm bảo việc tổ chức thi hành luật được tiến hành kịp thời, toàn diện, thống nhất, đồng bộ, và hiệu quả.

Theo đó, Kế hoạch triển khai thi hành Luật Cán bộ, công chức năm 2025 tập trung vào việc rà soát, điều chỉnh các quy định hiện hành để phù hợp với những thay đổi trong luật. Đồng thời, kế hoạch cũng đề ra các biện pháp cần thiết để nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của đội ngũ cán bộ, công chức, từ đó góp phần xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, hiện đại.

Để thực hiện kế hoạch này, các bộ, ngành, địa phương sẽ phải khẩn trương xây dựng và triển khai các chương trình, kế hoạch cụ thể cho việc thi hành Luật Cán bộ, công chức. Đồng thời, cần tăng cường phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, tổ chức để đảm bảo sự thống nhất và đồng bộ trong quá trình triển khai thi hành luật.

Quyết định số 1575/QĐ-TTg cũng nhấn mạnh vai trò của các cơ quan, tổ chức trong việc tham gia đóng góp ý kiến, đề xuất các giải pháp để hoàn thiện hệ thống pháp luật về cán bộ, công chức. Thông qua đó, tiếp tục đổi mới và nâng cao hiệu quả của hệ thống quản lý cán bộ, công chức, đáp ứng yêu cầu xây dựng và phát triển của đất nước trong giai đoạn mới.

Cổng thông tin điện tử Chính phủ sẽ là kênh thông tin chính thức cung cấp thông tin về tiến độ triển khai thi hành Luật Cán bộ, công chức năm 2025 cũng như các văn bản quy phạm pháp luật liên quan.

Bộ Nội vụ đã trình Chính phủ quy định tiếp nhận người hoạt động không chuyên trách cấp xã và đội viên, thanh niên trí thức trẻ có hợp đồng phù hợp vào công chức cấp xã, cấp tỉnh. Tuy nhiên, việc tiếp nhận phải tuân thủ quy định của Luật Cán bộ, công chức, bao gồm việc căn cứ vào vị trí việc làm và chỉ tiếp nhận khi có biên chế.

Việc này được nêu tại hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm, triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm của Bộ Nội vụ, tổ chức ngày 25/7. Tại đây, các đại biểu đã thảo luận về những khó khăn và vướng mắc trong quá trình triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Giám đốc Sở Nội vụ Thái Nguyên Nguyễn Quốc Hữu cho biết, khối lượng công việc của ngành Nội vụ trước và sau khi triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp là rất lớn. Ông chia sẻ, có những ngày, 22h đêm mới nhận được văn bản chỉ đạo từ Trung ương, lập tức phải họp nhóm online triển khai, sáng hôm sau đã phải báo cáo lãnh đạo tỉnh.

Ông Hữu cũng phản ánh những khó khăn, đặc biệt trong xử lý văn thư, lưu trữ do khối lượng tài liệu lớn và trình độ cán bộ chưa đồng đều. Tài liệu đang chồng chất, nhiều nội dung phải xử lý thủ công.

Tương tự, Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Nghệ An Nguyễn Viết Hưng cũng cho biết, 6 tháng qua, địa phương đã triển khai xây dựng Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp trên địa bàn tỉnh theo kế hoạch, lộ trình đề ra.

Ông Hưng kiến nghị Chính phủ phân định rõ thẩm quyền trong thực hiện tuyển dụng, quản lý, sử dụng viên chức đơn vị sự nghiệp giáo dục tại cấp cơ sở để thuận lợi trong triển khai, thực hiện. Cùng với đó, sớm có văn bản thẩm định dự án hoàn thiện hiện đại hóa bản đồ đơn vị hành chính.

Vụ trưởng Vụ Công chức, viên chức Nguyễn Quang Dũng cho biết, nhiều địa phương như Đà Nẵng, Lâm Đồng hiện còn thiếu cán bộ có trình độ chuyên môn trong các lĩnh vực như kế toán, công nghệ thông tin, địa chính – xây dựng. Nguyên nhân do trước đây cán bộ cấp xã chủ yếu đảm nhiệm các công việc hành chính, ít được đào tạo bài bản.

Ông Dũng đề xuất các địa phương áp dụng một số giải pháp như luân chuyển cán bộ chuyên môn từ tỉnh, huyện về xã để hỗ trợ trực tiếp; tổ chức đánh giá thực trạng và xây dựng kế hoạch tập huấn. Đối với lĩnh vực chuyên sâu như công nghệ thông tin, có thể ký hợp đồng để đáp ứng kịp thời yêu cầu công việc.

Bộ Nội vụ cũng đang xây dựng quy định thay thế Nghị định 62 về vị trí việc làm, biên chế công chức, nhằm trao quyền chủ động hơn cho các địa phương trong sử dụng, quản lý công chức phù hợp với thực tiễn. Xem thêm: thông tin từ Bộ Nội vụ.