Ở xã Nghĩa Đô, tỉnh Lào Cai, một hướng đi mới cho nông nghiệp địa phương đã được nhiều phụ nữ tìm ra bằng cách chuyển đổi sang trồng dưa leo theo mô hình liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Cách làm này không chỉ giúp họ ổn định việc làm mà còn nâng cao thu nhập một cách đáng kể.

Trên cánh đồng dưa leo xanh mướt nằm dọc bờ suối Nậm Luông, gia đình chị Ma Thị Xiêm ở thôn Nà Luông, xã Nghĩa Đô, đang tất bật với công việc thu hoạch dưa để kịp giao hàng vào cuối buổi chiều. Với gần 4 sào dưa, gia đình chị phải huy động nhiều lao động và nhờ thêm người thân hỗ trợ thu hoạch theo hình thức đổi công, thì mới kịp tiến độ. Đây là năm thứ 2 gia đình chị tham gia trồng dưa leo theo mô hình liên kết. Nhờ tích lũy được nhiều kinh nghiệm trồng và chăm sóc, ruộng dưa của gia đình chị có chất lượng khá tốt.

Gia đình anh Hoàng Văn Điệp ở thôn Bản Kem cũng tham gia trồng 2,5 sào dưa. Dù mới bắt đầu cho thu hoạch, anh Điệp tự tin rằng năng suất của gia đình anh năm nay sẽ cao hơn năm ngoái. Nguyên nhân là do gia đình anh đã có nhiều kinh nghiệm chăm sóc hơn, cây sinh trưởng tốt hơn, tỷ lệ đậu quả cao hơn. Đợt thu hoạch đầu tiên đã mang về cho gia đình anh Điệp 700 nghìn đồng với 2 tạ dưa, giá bán 3,5 nghìn đồng/kg. Dự kiến với 2,5 sào dưa, năm nay gia đình anh sẽ có sản lượng khoảng 5 tấn quả. Nếu giá cả ổn định, gia đình anh Điệp sẽ có một năm thu hoạch thành công với mô hình canh tác mới này.

Mô hình liên kết trồng dưa leo tại xã Nghĩa Đô do Công ty TNHH Dưa leo quê vùng miền phối hợp với địa phương triển khai. Xã Nghĩa Đô có 48 hộ dân tham gia với tổng diện tích trên 5,2ha tại các thôn Mường Kem, Nà Luông, Bản Hón, Bản Hốc. Các gia đình tham gia mô hình sẽ được cung cấp giống, phân bón, hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc và các biện pháp phòng trừ sâu bệnh. Công ty cũng cam kết thu mua sản phẩm với mức giá linh hoạt từ 2.000 – 15.000 đồng/kg và đặc biệt là thu mua dưa ngay tại ruộng khi bà con thu hoạch.

Bà Nhữ Thị Tâm, Phó Chủ tịch UBND xã Nghĩa Đô, cho biết: Ưu điểm của mô hình trồng dưa liên kết này là bà con có thể tận dụng những diện tích không thể cấy lúa, những diện tích không chủ động nguồn nước hoặc thường xuyên bị ngập úng cục bộ để trồng dưa chuột. Việc lên luống cao không chỉ giúp tận dụng được những quỹ đất trũng mà vẫn đảm bảo đủ nước tưới tiêu, giúp cây dưa chuột phát triển, sinh trưởng tốt. Dưa chuột là cây dễ trồng, dễ chăm sóc, có thời gian sinh trưởng ngắn. Chỉ sau hơn một tháng trồng, dưa đã bắt đầu cho thu hoạch. Việc thu hoạch được thực hiện thành nhiều lứa khác nhau, rải vụ, kéo dài khoảng 30 đến 45 ngày. Theo ước tính, 1 sào dưa có thể thu hoạch khoảng 50kg/ngày.

Với thành công bước đầu từ mô hình trồng dưa liên kết, cấp ủy và chính quyền xã Nghĩa Đô đang tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động bà con nhân dân mở rộng thêm diện tích trồng dưa. Cùng với đó, xã sẽ tiếp tục củng cố mối liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm, nhằm đảm bảo đầu ra ổn định và nâng cao thu nhập bền vững cho người dân.

Mô hình này không chỉ giúp bà con thoát nghèo mà còn mở ra hướng đi mới cho nền nông nghiệp địa phương, biến những diện tích đất khó khăn thành nguồn lợi kinh tế tiềm năng, góp phần làm thay đổi bộ mặt nông thôn ở xã Nghĩa Đô.

Anh Vàng A Cu, một thanh niên dân tộc Mông 34 tuổi từ bản Sểnh Sảng A, xã Dào San, đã thể hiện tinh thần xung kích của thế hệ trẻ bằng cách mạnh dạn thay đổi tư duy sản xuất và phát triển kinh tế tổng hợp. Sự thành công của anh đã truyền cảm hứng cho nhiều đoàn viên, thanh niên và nhân dân trong bản nỗ lực vượt khó vươn lên.

Anh Cu, với dáng người nhỏ nhắn và nước da ngăm đen, được biết đến với tinh thần dám nghĩ, dám làm. Sinh ra và lớn lên tại bản Sểnh Sảng A, anh đã giúp đỡ bố mẹ từ nhỏ và lập gia đình vào năm 2007. Với 300m2 ruộng được bố mẹ cho, anh đã tích cực khai hoang mở rộng diện tích và vay vốn ngân hàng để mua thêm đất trồng trọt và đầu tư nuôi lợn, gà.

Tuy nhiên, anh Cu không dừng lại ở đó. Anh đã tìm hiểu và nghiên cứu để chuyển đổi sang nuôi lợn sinh sản, giảm thiểu chi phí và nguy cơ lây lan dịch bệnh. Đồng thời, anh cũng chú trọng chăm sóc và phòng chống dịch bệnh cho đàn vật nuôi. Trong trồng trọt, anh Cu đã lựa chọn các giống lúa, ngô mới có năng suất cao và chất lượng tốt để gieo trồng. Nhờ đó, gia đình anh đã thu được 2,5 tấn thóc và hơn 1 tấn lợn thương phẩm mỗi năm.

Bước ngoặt trong phát triển kinh tế của gia đình anh Cu là vào năm 2019, khi anh quyết định đầu tư xây dựng điểm du lịch sinh thái. Với lợi thế địa phương có thiên nhiên hùng vĩ, núi non trùng điệp và không khí trong lành, anh đã tạo ra một điểm đến hấp dẫn cho du khách. Anh Cu đã đầu tư tổng kinh phí 150 triệu đồng để xây dựng 10 chòi nghỉ chân, 3 chòi ngắm cảnh, nhà ăn và trồng đào, lê, dâu tây để phục vụ du khách.

Sự tận tâm và nhiệt tình trong cung cách phục vụ đã giúp điểm du lịch sinh thái của gia đình anh thu hút được khoảng 250 lượt khách mỗi tháng, với giá vé 20.000 đồng/người. Điều này đã giúp gia đình anh thu khoảng 60 triệu đồng mỗi năm. Không chỉ tạo việc làm và tăng thu nhập, gia đình anh Cu còn góp phần quảng bá hình ảnh đẹp về mảnh đất và con người Dào San đến du khách gần xa.

Tổng thu nhập từ mô hình kinh tế tổng hợp của gia đình anh đã đạt gần 100 triệu đồng mỗi năm. Tinh thần dám nghĩ, dám đổi mới của anh Cu đang truyền cảm hứng cho nhiều bạn trẻ trong bản Sểnh Sảng A. Nhiều hộ gia đình khác đã học hỏi và định hướng riêng cho bản thân, tạo nên phong trào thi đua phát triển kinh tế nơi vùng đất biên cương Dào San.