Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí PLOS One đã đưa ra lời cảnh báo về việc không khí trong nhà và ô tô chứa hàng nghìn hạt vi nhựa cực nhỏ. Những hạt vi nhựa này có khả năng xâm nhập sâu vào phổi và tích tụ trong cơ thể, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng.

Theo nghiên cứu, mỗi người trưởng thành có thể hít phải khoảng 68.000 hạt vi nhựa mỗi ngày từ không khí trong nhà. Kích thước của những hạt vi nhựa này dao động từ 1 đến 10 micromet, nhỏ hơn cả tế bào hồng cầu. Nguồn gốc của những hạt vi nhựa siêu nhỏ này chủ yếu đến từ sự hao mòn của các vật liệu nhựa trong đời sống hàng ngày, chẳng hạn như đồ gia dụng, vải nội thất, rèm cửa, thảm trải sàn và đặc biệt là các chi tiết trong xe hơi.

Các chuyên gia y tế cảnh báo rằng việc tiếp xúc lâu dài với vi nhựa có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Một số rủi ro có thể kể đến như rối loạn nội tiết, vô sinh và dị tật bẩm sinh, rối loạn phát triển thần kinh, bệnh tim mạch và ung thư. Đặc biệt, cabin ô tô được mô tả là môi trường lý tưởng để tích tụ vi nhựa: không gian kín, ít thông gió và chứa nhiều vật liệu nhựa dễ phân rã dưới tác động của nhiệt độ, ma sát và ánh nắng.

Kết quả nghiên cứu cho thấy mỗi mét khối không khí trong xe chứa 2.238 hạt vi nhựa, cao gấp 4 lần so với trong nhà ở. Điều này cho thấy rằng, bên cạnh việc quan tâm đến ô nhiễm môi trường bên ngoài, chúng ta cũng cần chú ý đến không gian sống và làm việc hàng ngày của mình.

Dù vi nhựa có mặt ở khắp nơi, các chuyên gia khẳng định rằng mỗi cá nhân vẫn có thể giảm thiểu đáng kể mức độ phơi nhiễm nếu thay đổi một số thói quen hàng ngày. Một số biện pháp có thể được thực hiện như tránh sử dụng đồ nhựa dùng một lần, sử dụng ly inox, cốc thủy tinh và hộp đựng bằng thủy tinh thay cho đồ nhựa, không hâm nóng thực phẩm trong bao bì nhựa, mang túi vải khi đi siêu thị và hạn chế sử dụng túi nilon.

Vi nhựa không còn là vấn đề môi trường xa vời mà đã trở thành một mối nguy rõ ràng đối với sức khỏe cộng đồng. Khi không khí mà chúng ta hít thở mỗi ngày, ngay trong nhà ở hay xe ô tô, đã bị bao phủ bởi hạt nhựa siêu nhỏ, việc nhận thức rõ rủi ro và thay đổi hành vi tiêu dùng là điều cấp thiết. Mỗi cá nhân cần có trách nhiệm với chính sức khỏe của mình và đóng góp vào việc giảm thiểu ô nhiễm vi nhựa để bảo vệ môi trường sống lành mạnh cho tất cả mọi người.

Chính quyền thành phố Hà Nội đang tích cực triển khai các biện pháp giảm thiểu rác thải nhựa trong sản xuất, kinh doanh và đời sống sinh hoạt. Mới đây, Hội đồng nhân dân TP Hà Nội đã thông qua Nghị quyết về các biện pháp giảm phát thải nhựa trên địa bàn, với mục tiêu cụ thể là dừng sản xuất, nhập khẩu và sử dụng sản phẩm nhựa sử dụng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học và sản phẩm, hàng hóa chứa vi nhựa.

Theo Nghị quyết đã được thông qua, từ ngày 1/1/2026, các khách sạn và khu du lịch trên địa bàn Hà Nội sẽ không được phép lưu hành và sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần, như bàn chải đánh răng, dao cạo râu, tăm bông, mũ tắm, cùng các chai lọ nhựa đựng kem đánh răng, sữa tắm, sữa dưỡng thể, dầu gội và dầu xả. Đây là một bước đi quan trọng nhằm giảm thiểu rác thải nhựa từ các nguồn sử dụng lớn.

Bắt đầu từ năm 2027, các chợ và cửa hàng tiện lợi sẽ không còn cung cấp miễn phí túi nylon khó phân hủy sinh học. Một năm sau đó, các sản phẩm nhựa dùng một lần và bao bì nhựa khó phân hủy sẽ bị cấm lưu hành và sử dụng hoàn toàn. Các cơ quan, tổ chức, đoàn thể trực thuộc thành phố sẽ không được sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần và bao bì nhựa khó phân hủy từ năm 2028.

Nghị quyết cũng đặt ra yêu cầu đối với các doanh nghiệp có sử dụng nhựa PE, PP trong các bao bì. Từ năm 2028, họ phải sử dụng tối thiểu 20% nhựa tái chế và nâng lên tối thiểu 30% sau hai năm. Đồng thời, các doanh nghiệp phải giảm dần việc sản xuất và nhập khẩu sản phẩm nhựa sử dụng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy sinh học và sản phẩm, hàng hóa chứa vi nhựa.

Đến năm 2031, doanh nghiệp phải ngừng sản xuất và nhập khẩu các sản phẩm nhựa dùng một lần, bao bì nhựa khó phân hủy và hàng hóa chứa vi nhựa, trừ trường hợp phục vụ xuất khẩu. Điều này thể hiện cam kết mạnh mẽ của thành phố trong việc bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng.

Rác thải nhựa không chỉ ảnh hưởng đến môi trường mà còn tiềm ẩn nguy cơ nghiêm trọng với sức khỏe con người. Các sản phẩm nhựa dùng một lần có thể gây rối loạn nội tiết, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, hệ thần kinh và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư, béo phì, tiểu đường. Do đó, việc giảm thiểu rác thải nhựa, thay thế các sản phẩm nhựa dùng một lần là điều vô cùng cần thiết, không chỉ vì môi trường, mà còn vì tương lai bền vững và sức khỏe của mỗi người.

Để thực hiện hiệu quả các mục tiêu này, cần thay đổi tư duy, nhận thức và hành vi của từng cá nhân, cũng như tìm kiếm nguyên liệu, giải pháp thay thế phù hợp. Chính quyền Hà Nội cũng như các doanh nghiệp cần chung tay thực hiện các giải pháp để giảm thiểu rác thải nhựa. Đồng thời, người dân cũng cần nâng cao ý thức về tác hại của rác thải nhựa, từ đó thay đổi hành vi tiêu dùng để hướng tới một tương lai xanh, bền vững.