Nghị quyết số 57/NQ-TW đã mở ra những cơ hội lớn cho các tổ chức nghiên cứu khoa học tại Việt Nam. Theo Giáo sư, Tiến sĩ Khoa học Nguyễn Đình Đức, nguyên Chủ tịch Hội đồng Trường đại học Công nghệ, Đại học quốc gia, nghị quyết này mang đến bốn cơ hội chính. Thứ nhất, thúc đẩy tái cấu trúc và nâng cao hiệu quả hoạt động nghiên cứu theo hướng gắn kết với thực tiễn và nhu cầu phát triển đất nước. Thứ hai, tạo ra cơ hội hợp tác công-tư và liên kết quốc tế trong chuyển giao công nghệ theo mô hình ‘liên kết ba nhà’: Nhà nước-Nhà khoa học-Doanh nghiệp. Thứ ba, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số trong hoạt động nghiên cứu, quản lý và kết nối tri thức. Thứ tư, tạo cú hích nâng cao chất lượng đội ngũ nghiên cứu, xây dựng môi trường học thuật sáng tạo.

Ngay sau khi Nghị quyết ban hành, các tổ chức nghiên cứu đã có những hành động cụ thể để đưa nghị quyết vào cuộc sống. Trường đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội đã có những điều chỉnh quan trọng để phù hợp với xu thế phát triển và đáp ứng yêu cầu thực tiễn, tập trung vào các hướng nghiên cứu có tính ứng dụng cao. Các cơ sở nghiên cứu thuộc các đơn vị nhà nước và khu vực tư nhân đã quan tâm phát triển những sản phẩm, giải pháp có tính thực tiễn và khả năng ứng dụng cao.

Tuy nhiên, nhiều lĩnh vực tiềm năng vẫn chưa được đầu tư nghiên cứu để phát huy lợi thế, tận dụng các cơ hội từ Nghị quyết số 57-NQ/TW. Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đồng Văn Quyền, Phó Viện trưởng Viện Sinh học, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, cho rằng Việt Nam có lợi thế lớn về đa dạng sinh học và nguồn vi sinh vật bản địa, nhưng ứng dụng công nghệ vi sinh vào cuộc sống vẫn còn hạn chế.

Để hiện thực hóa các chủ trương, cần tăng cường liên kết ‘Nhà nước-Nhà Khoa học-Doanh nghiệp-Cộng đồng’ trong hoạt động khoa học, công nghệ. Các viện nghiên cứu, trường đại học, trung tâm đổi mới sáng tạo cần trở thành mắt xích quan trọng trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia. Giáo sư, Tiến sĩ Khoa học Nguyễn Đình Đức cho rằng các cơ sở đào tạo, tổ chức nghiên cứu cần xác định rõ vai trò cốt lõi để thật sự trở thành trung tâm sáng tạo, nơi sản sinh tri thức và chuyển hóa tri thức thành công nghệ, thành sản phẩm.

Ông Nguyễn Trung Chính, Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Chủ tịch Điều hành Tập đoàn CMC, đề xuất thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo của Hà Nội, đặt tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, theo mô hình đầu tư công-quản trị tư. Trung tâm này sẽ là đầu mối chiến lược kết nối các nguồn lực R&D, đào tạo nhân lực, chuyển giao công nghệ, hình thành các vườn ươm, tổ chức hoạt động khởi nghiệp, vận hành sàn giao dịch công nghệ và tạo ra không gian mở, thúc đẩy các sản phẩm ‘Make in Vietnam’ từ ý tưởng đến thương mại hóa.

Một số nhà khoa học chỉ ra nguyên nhân khiến đóng góp của khoa học công nghệ đối với phát triển kinh tế xã hội còn hạn chế là các đề tài nghiên cứu được xây dựng với thời gian thực hiện ngắn, không đủ giải quyết các bài toán khoa học-công nghệ mang tính nền tảng hoặc chiến lược; thiếu cơ chế tài trợ trung và dài hạn, khiến các nhóm nghiên cứu khó theo đuổi các hướng đi bền vững, có khả năng tạo ra đột phá công nghệ thật sự; còn thiếu các chương trình chuyển giao hiệu quả.

Sau khi tỉnh Lâm Đồng được thành lập, tổ chức Đoàn các cấp trên địa bàn đã nhanh chóng ổn định bộ máy, tái cấu trúc hoạt động và phát huy tinh thần xung kích trong việc hỗ trợ chính quyền hai cấp. Tỉnh đoàn Lâm Đồng đã điều chỉnh cơ cấu tổ chức để đảm bảo tính kế thừa và ổn định, đồng thời triển khai các hoạt động đồng hành cùng chính quyền.

Một trong những trọng tâm của hoạt động là hỗ trợ vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp và đẩy mạnh sử dụng dịch vụ công trực tuyến. Tại các địa bàn, đoàn viên, thanh niên đã phối hợp với chính quyền triển khai nhiều phần việc cụ thể, bao gồm chỉnh lý, số hóa dữ liệu dân cư; hỗ trợ nhập liệu hồ sơ hành chính; hướng dẫn người dân cài đặt và sử dụng ứng dụng VNeID; tuyên truyền sử dụng thanh toán không tiền mặt; đồng thời trực tiếp xử lý các thao tác trên Cổng dịch vụ công quốc gia.

Tính đến ngày 21/7, các đội hình đã tiếp nhận và hỗ trợ xử lý hơn 8.630 hồ sơ tại các trung tâm phục vụ hành chính công cấp xã. Sự đồng hành kịp thời, hiệu quả và phù hợp với thực tiễn của lực lượng thanh niên trong bối cảnh chuyển đổi mô hình tổ chức hành chính và áp dụng công nghệ vào quản lý nhà nước đã được thể hiện.

Tại xã Đức Trọng, một trong những địa phương triển khai sớm và hiệu quả mô hình Thanh niên tình nguyện hỗ trợ chính quyền, không khí làm việc diễn ra sôi nổi ngay từ đầu tháng 7. Lực lượng đoàn viên được chia thành các nhóm chuyên trách tại bộ phận một cửa, hỗ trợ người dân theo từng nội dung cụ thể.

Tuy nhiên, hoạt động của các đội hình tình nguyện cũng đang đối mặt không ít khó khăn, bao gồm việc một số xã chưa được cấp con dấu mới sau sáp nhập nên gặp vướng mắc trong xử lý hành chính; nhiều nơi thiếu nhân sự bán chuyên trách đảm nhiệm vị trí phó bí thư Đoàn xã; cơ sở vật chất, thiết bị công nghệ và đường truyền internet chưa đồng bộ; phần mềm dịch vụ công đôi lúc còn lỗi kỹ thuật gây gián đoạn quá trình hỗ trợ.

Tỉnh đoàn Lâm Đồng đã kiến nghị UBND tỉnh sớm phân bổ nguồn kinh phí ổn định cho các tổ chức đoàn – hội – đội để chủ động triển khai nhiệm vụ; đẩy nhanh cấp con dấu mới cho các đơn vị hành chính cấp xã; đồng thời, tổ chức các lớp tập huấn chuyên sâu về kỹ năng số nhằm nâng cao chất lượng hỗ trợ của đội ngũ thanh niên.

Thời gian tới, tổ chức Đoàn sẽ tiếp tục hoàn thiện cơ cấu bộ máy sau sáp nhập, đồng thời nâng cao chất lượng và chiều sâu hoạt động của các đội hình thanh niên tình nguyện. Toàn tỉnh đã thành lập 131 đội hình thanh niên tình nguyện với hơn 2.680 tình nguyện viên, phủ khắp 124 xã, phường và đặc khu.