Cơ hội việc làm rộng mở cho sinh viên tốt nghiệp trường nghề

Trong bối cảnh nhu cầu lao động đang gia tăng mạnh mẽ, nhiều ngành học tại các trường nghề đang mở ra cơ hội việc làm rộng lớn cho sinh viên tốt nghiệp. Mặc dù số lượng học viên chưa lớn, các ngành như công nghệ kỹ thuật cơ khí, công nghệ hàn, điều khiển máy CNC, logistics, quản trị du lịch,… lại mang đến cơ hội việc làm hấp dẫn sau khi ra trường. Nhiều doanh nghiệp sẵn sàng chào đón sinh viên tốt nghiệp trường nghề với mức thu nhập khá cao.

Trường Cao đẳng nghề Hà Nam là một trong những trường có nhiều ngành học với cơ hội việc làm cao. Sinh viên học các ngành như công nghệ kỹ thuật cơ khí, công nghệ hàn, công nghệ thông tin, công nghệ kỹ thuật cơ khí, cơ điện tử, logistics, quản trị du lịch,… có thể tìm được việc làm với mức lương hấp dẫn. TS Vũ Hữu Ý, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề Hà Nam, cho biết: ‘Chúng tôi hiện có quan hệ đối tác với hệ thống hơn 200 doanh nghiệp và đồng hành với nhà trường lo đầu ra cho sinh viên.’ Để thu hút sinh viên, trường cũng giảm 70% học phí cho sinh viên học cao đẳng các nghề hàn, cắt gọt kim loại, chế tạo thiết bị cơ khí.

Tương tự, tại Trường Cao đẳng Lý Thái Tổ (Bắc Ninh), ngành Công nghệ kỹ thuật cơ khí (cơ khí chính xác) và Chế tạo khuôn mẫu luôn ‘khát’ nhân lực. Sinh viên học các ngành này có thể thiết kế cơ khí chính xác, thiết kế máy tự động hóa, lập trình CAM, vận hành – điều khiển máy CNC, quản lý chất lượng… Doanh nghiệp luôn săn đón để tuyển dụng các em có tay nghề đáp ứng yêu cầu công việc với mức lương từ 15-20 triệu đồng/tháng.

Tuy nhiên, rào cản lớn nhất hiện nay là khâu tuyển sinh. Dù cơ sở vật chất được Nhà nước đầu tư mạnh mẽ, đội ngũ giảng viên nhiệt tình, tâm huyết nhưng nếu không có/không đủ người vào học thì hiệu quả đào tạo không thể như mong muốn. Tư duy ‘sính đại học’ vẫn còn phổ biến, khiến nhiều phụ huynh và học sinh e ngại khi lựa chọn trường nghề.

Để giải quyết vấn đề này, các trường nghề cần đẩy mạnh công tác tuyển sinh và nâng cao chất lượng đào tạo. Nhà trường phải tổ chức đào tạo cho dù có ngành số lượng sinh viên vào học ít. Đồng thời, trường phối hợp chặt chẽ với các doanh nghiệp để họ hỗ trợ về cơ sở vật chất, trang thiết bị đào tạo theo chương trình đặt hàng đào tạo, sinh viên sẽ có luôn đầu ra sau khi tốt nghiệp.

Cơ hội việc làm và mức thu nhập không hề thấp khi tốt nghiệp trường nghề, nhưng cần thay đổi nhận thức của xã hội về giáo dục nghề nghiệp. ‘Phá được tảng băng vô hình trong nhận thức của người dân về tầm quan trọng của giáo dục nghề nghiệp’ là chìa khóa để phát triển giáo dục nghề nghiệp trong thời gian tới.

Thế hệ Gen Z, những người sinh ra từ năm 1997 đến 2012, được biết đến với sự nhạy bén về công nghệ và tư duy mở. Tuy nhiên, một thực tế đang ngày càng trở nên đáng lo ngại khi nhiều cá nhân thuộc thế hệ này dường như đang có xu hướng “lười làm nhưng lại tiêu xài giỏi”. Một ví dụ điển hình là Trung, cháu tôi, 23 tuổi, tốt nghiệp ngành công nghệ thông tin gần một năm nhưng vẫn chưa có công việc ổn định.

Trung đã từng làm việc tại một trường THCS nhưng chỉ sau hai tháng đã quyết định nghỉ việc với lý do “buồn, nhàm chán”. Tiếp đó, chị gái tôi đã xin việc ở một công ty tài chính cho Trung, nhưng chỉ hơn một tháng, cháu đã lại nghỉ việc với lý do “áp lực quá làm không nổi”. Trong khi việc kiếm tiền đang trở nên khó khăn, Trung lại tiêu tiền một cách “xuất sắc”. Cứ 2-3 ngày, chị gái tôi lại phải chuyển tiền vào tài khoản của cháu.

Thay vì tiết kiệm hay chi tiêu một cách hợp lý khi vẫn còn phụ thuộc vào tài chính gia đình, Trung lại chọn cách tận hưởng cuộc sống một cách ung dung. Cháu thường xuyên khoe với bạn bè về việc “tận hưởng cuộc sống” và cho rằng đi làm là điều không cần thiết. Phong cách sống của Trung bao gồm những quán café sang trọng, nhà hàng Hàn, Nhật đắt đỏ, và các buổi “quẩy” tại bar, pub vào cuối tuần.

Không chỉ xin tiền tiêu xài, Trung còn xin mẹ đầu tư bộ máy chơi game xịn xò gần cả 100 triệu đồng, với lý do “con phải thoải mái đầu óc mới đi làm kiếm tiền được”. Hành động này cho thấy sự thiếu trách nhiệm với tiền bạc của Trung, cũng như sự vô tâm, vô cảm trước gánh nặng tài chính mà cha mẹ phải gánh.

Thực trạng này không chỉ dừng lại ở Trung mà nhiều nghiên cứu cũng chỉ ra rằng một bộ phận Gen Z có xu hướng coi trọng trải nghiệm hơn tích lũy tài sản. Họ sẵn sàng chi trả cho những trải nghiệm ngắn hạn như du lịch, ẩm thực cao cấp, hay các thiết bị công nghệ mới nhất để bắt kịp xu hướng. Tuy nhiên, nếu họ không có việc làm, thu nhập ổn định và không biết cách quản lý tài chính, thì việc tiêu xài này sẽ trở thành một vấn đề đáng báo động.

Một năm qua, cuộc sống của Trung như “tầm gửi”: ban ngày chẳng ai thấy mặt, đến khi mọi người đi ngủ thì mới mò xuống ăn, sau đó lại vùi đầu vào thế giới ảo với game online thâu đêm. Lối sống này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe, mà còn khiến Trung bỏ lỡ những cơ hội để phát triển bản thân. Sự chiều chuộng “bất chấp” của chị tôi, dù biết cả nhà ai cũng “ngứa mắt”, chỉ càng củng cố thêm thói quen sống dựa dẫm và thiếu trách nhiệm của cháu.

“Lười làm nhưng tiêu xài giỏi” của một bộ phận Gen Z đang phản ánh một vấn đề lớn hơn về giáo dục gia đình hay chỉ là giai đoạn “lười, ký sinh” tạm thời của một thế hệ lớn lên trong điều kiện quá đủ đầy? Điều này cần được nhìn nhận một cách nghiêm túc để Gen Z có thể phát huy tối đa tiềm năng của mình, trở thành những cá nhân tự lập và đóng góp tích cực cho xã hội.

Diễn đàn “Ý kiến GEN Z” – Không gian để sẻ chia

Mỗi thế hệ đều có tiếng nói riêng. Gen Z – người trẻ giữa thế giới nhiều chuyển động – cũng có những suy nghĩ, cảm xúc, trăn trở về các vấn đề trong cuộc sống. Diễn đàn “Ý kiến gen Z – không gian để sẻ chia” là nơi lắng nghe những góc nhìn ấy – một không gian để nói điều mình nghĩ, viết điều mình cảm nhận. Đây còn là nhịp cầu đối thoại giữa gen Z với các thế hệ đi trước để hiểu nhau hơn, đồng hành cùng nhau tốt hơn.

Nếu có điều muốn sẻ chia, bạn có thể gửi bài từ 600-800 từ đến: ykiengenz@baophunu.org.vn.

Anh Vàng A Cu, một thanh niên dân tộc Mông 34 tuổi từ bản Sểnh Sảng A, xã Dào San, đã thể hiện tinh thần xung kích của thế hệ trẻ bằng cách mạnh dạn thay đổi tư duy sản xuất và phát triển kinh tế tổng hợp. Sự thành công của anh đã truyền cảm hứng cho nhiều đoàn viên, thanh niên và nhân dân trong bản nỗ lực vượt khó vươn lên.

Anh Cu, với dáng người nhỏ nhắn và nước da ngăm đen, được biết đến với tinh thần dám nghĩ, dám làm. Sinh ra và lớn lên tại bản Sểnh Sảng A, anh đã giúp đỡ bố mẹ từ nhỏ và lập gia đình vào năm 2007. Với 300m2 ruộng được bố mẹ cho, anh đã tích cực khai hoang mở rộng diện tích và vay vốn ngân hàng để mua thêm đất trồng trọt và đầu tư nuôi lợn, gà.

Tuy nhiên, anh Cu không dừng lại ở đó. Anh đã tìm hiểu và nghiên cứu để chuyển đổi sang nuôi lợn sinh sản, giảm thiểu chi phí và nguy cơ lây lan dịch bệnh. Đồng thời, anh cũng chú trọng chăm sóc và phòng chống dịch bệnh cho đàn vật nuôi. Trong trồng trọt, anh Cu đã lựa chọn các giống lúa, ngô mới có năng suất cao và chất lượng tốt để gieo trồng. Nhờ đó, gia đình anh đã thu được 2,5 tấn thóc và hơn 1 tấn lợn thương phẩm mỗi năm.

Bước ngoặt trong phát triển kinh tế của gia đình anh Cu là vào năm 2019, khi anh quyết định đầu tư xây dựng điểm du lịch sinh thái. Với lợi thế địa phương có thiên nhiên hùng vĩ, núi non trùng điệp và không khí trong lành, anh đã tạo ra một điểm đến hấp dẫn cho du khách. Anh Cu đã đầu tư tổng kinh phí 150 triệu đồng để xây dựng 10 chòi nghỉ chân, 3 chòi ngắm cảnh, nhà ăn và trồng đào, lê, dâu tây để phục vụ du khách.

Sự tận tâm và nhiệt tình trong cung cách phục vụ đã giúp điểm du lịch sinh thái của gia đình anh thu hút được khoảng 250 lượt khách mỗi tháng, với giá vé 20.000 đồng/người. Điều này đã giúp gia đình anh thu khoảng 60 triệu đồng mỗi năm. Không chỉ tạo việc làm và tăng thu nhập, gia đình anh Cu còn góp phần quảng bá hình ảnh đẹp về mảnh đất và con người Dào San đến du khách gần xa.

Tổng thu nhập từ mô hình kinh tế tổng hợp của gia đình anh đã đạt gần 100 triệu đồng mỗi năm. Tinh thần dám nghĩ, dám đổi mới của anh Cu đang truyền cảm hứng cho nhiều bạn trẻ trong bản Sểnh Sảng A. Nhiều hộ gia đình khác đã học hỏi và định hướng riêng cho bản thân, tạo nên phong trào thi đua phát triển kinh tế nơi vùng đất biên cương Dào San.

Ở độ tuổi chập chững bước vào ngưỡng cửa sự nghiệp, nhiều bạn trẻ thuộc thế hệ Gen Z đang dần chứng minh rằng mức lương 20 triệu đồng/tháng không còn là một “giấc mơ” xa vời. Trên mạng xã hội Threads, một chủ đề đang thu hút sự quan tâm và tranh luận về việc nhiều người trẻ đã đạt được mức thu nhập đáng kể từ rất sớm.

Nguyễn Thùy Dung, một sinh viên chuyên ngành Digital Marketing tại Trường Cao đẳng FPT Polytechnic, là một trong số những bạn trẻ như vậy. Hiện tại, cô đang đảm nhiệm vị trí Content Creator tại MD và có thu nhập khoảng 20 triệu đồng/tháng. Quá trình tích lũy kinh nghiệm và phát triển sự nghiệp của Dung bắt đầu từ khi cô còn rất trẻ. Cô đã bắt đầu bán hàng online trên Facebook từ năm 12 tuổi và không ngừng học hỏi, kiên trì trong suốt quá trình trưởng thành. Theo Dung, yếu tố giúp cô đạt được thành công là sự kiên trì, không ngại va chạm thực tế và luôn nỗ lực làm tốt hơn nhiệm vụ được giao. Cô cũng áp dụng phương pháp quản lý tài chính thông qua ‘hũ tài chính’ và tin rằng mức lương 20 triệu đồng không phải là một ảo tưởng đối với những người không ngừng học hỏi và có tư duy cầu tiến.

Khương Trung Kiên, cựu sinh viên Trường Cao đẳng FPT Polytechnic, cũng là một điển hình. Hiện tại, anh đang giữ vị trí quản lý, CEO và phụ trách mảng sales tại SHANEN GROUP, ZO STUDIO, và DINO. Chỉ 3 tháng sau khi tốt nghiệp, Kiên đã đạt được mức thu nhập trên 20 triệu đồng/tháng. Anh nhấn mạnh rằng kỹ năng tự học là yếu tố cốt lõi giúp anh đạt được thành công.

Còn với Nguyễn Việt Cường, cựu sinh viên Trường Cao đẳng FPT Polytechnic, mức thu nhập 20 triệu đồng/tháng không còn là một giấc mơ mà đã trở thành động lực để phấn đấu cao hơn. Anh tin rằng, trong ngành thiết kế, điều quan trọng không phải là bạn học ở đâu, mà là bạn làm được gì.

Những câu chuyện này đã chứng minh rằng, với sự kiên trì, không ngại va chạm thực tế, dám hỏi, dám làm, dám chịu trách nhiệm, mức lương 20 triệu đồng/tháng không còn là điều xa vời đối với nhiều bạn trẻ Gen Z. Threads đang trở thành một nơi để những bạn trẻ này chia sẻ kinh nghiệm và cảm hứng, khuyến khích nhiều người trẻ hơn nữa không ngừng phấn đấu và theo đuổi mục tiêu của mình.

Ở xã Trung Lý, cấp ủy và chính quyền địa phương đã tích cực đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp. Mục tiêu là xây dựng và nhân rộng các mô hình kinh tế, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, giúp người dân đạt hiệu quả kinh tế cao. Anh Thào A Thái, một cư dân tại bản Tà Cóm, đã nổi lên như một tấm gương điển hình trong phát triển kinh tế hộ gia đình thông qua chăn nuôi trâu bò sinh sản và thương phẩm.

Trước đây, anh Thái là một hội viên nông dân thuần túy, gắn bó với nương lúa và đồi ngô, sống cuộc sống “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời”. Tuy nhiên, từ năm 2020, anh đã mạnh dạn chuyển hướng sang chăn nuôi, mở ra một bước ngoặt quan trọng trên con đường vươn lên làm giàu chính đáng. Dựa vào tiềm năng từ chăn nuôi đại gia súc và chính sách khuyến khích chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi của địa phương, anh Thái đã quyết định đầu tư và mua 3 cặp trâu bò về nuôi.

Quá trình chăn nuôi, anh Thái cùng với các thành viên trong gia đình đã không ngừng học hỏi kỹ thuật và tích lũy kinh nghiệm. Dần dà, đàn trâu bò của gia đình đã phát triển mạnh mẽ. Đến nay, gia đình anh đã nhân đàn lên hơn 50 con bò và 20 con trâu, trở thành hộ gia đình có số lượng gia súc nhiều nhất bản Tà Cóm.

Anh Thái đã áp dụng phương pháp nuôi sinh sản kết hợp với nuôi thương phẩm, căn cứ vào nhu cầu của thị trường để xuất bán theo từng thời điểm phù hợp. Ngoài chăn nuôi trâu bò, anh còn triển khai mô hình trồng rừng, khoanh nuôi trên 15ha rừng sản xuất với các loại cây lấy gỗ như xoan, lát… Mỗi năm, sau khi trừ chi phí, gia đình anh thu lãi khoảng 300 triệu đồng.

Không chỉ là một gương điển hình trong phát triển kinh tế gia đình, với vai trò người có uy tín, anh Thào A Thái đã tích cực tuyên truyền, hướng dẫn và giúp đỡ bà con dân bản cùng phát triển kinh tế. Anh đã hỗ trợ kiến thức, kinh nghiệm sản xuất cho 10 gia đình trong bản và giúp đỡ 6 hộ nghèo phát triển sản xuất, vươn lên ổn định cuộc sống.

Thời gian qua, xã Trung Lý đã triển khai nhiều mô hình kinh tế nông nghiệp hiệu quả, góp phần tạo việc làm, giảm nghèo bền vững cho người dân địa phương. Các mô hình như trồng quế trên diện tích 20ha với 20 hộ tham gia; mô hình điểm trồng “Cây sắn năng suất cao”; mô hình tổ hợp tác chăn nuôi vịt; nuôi gà thương phẩm; mô hình trồng dược liệu, phát triển cây ăn quả, cây đặc sản… đã mang lại kết quả tích cực.

Các xã khác như Xuân Bình, Thượng Ninh, Thanh Phong cũng tập trung tuyên truyền, hướng dẫn người dân áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nhằm thay đổi tập quán canh tác, chuyển đổi các mô hình sản xuất. Các mô hình này không chỉ giúp người dân địa phương tăng thu nhập mà còn góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Qua khảo sát, có thể thấy rằng việc áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp đã mang lại kết quả đáng kể. Tỷ lệ hộ nghèo khu vực miền núi của tỉnh đã giảm 4,43% (từ 11,04% xuống còn 6,61%); tỷ lệ hộ cận nghèo giảm 2,66% (từ 14,01% xuống còn 11,35%). Những kết quả này đã nhân lên niềm tin của đồng bào dân tộc khu vực miền núi đối với các mô hình kinh tế nông nghiệp hiệu quả.

Các địa phương đang tiếp tục đẩy mạnh việc áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, với mục tiêu giảm nghèo bền vững và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Các mô hình kinh tế nông nghiệp hiệu quả sẽ được tiếp tục nhân rộng, giúp người dân khu vực miền núi vươn lên làm giàu chính đáng.

Một phụ nữ tại TP.HCM đã chia sẻ cách quản lý chi tiêu hiệu quả của gia đình mình với ngân sách giới hạn 14 triệu đồng mỗi tháng. Gia đình chị Lan Anh, 36 tuổi, bao gồm chồng làm tài xế công nghệ và chị làm kế toán cho một công ty xuất nhập khẩu. Thu nhập trung bình của cả hai khoảng 14 triệu đồng mỗi tháng, có tháng cao hơn, có tháng thấp hơn.

Trước đây, chị Lan Anh từng nghĩ rằng sống ở thành phố lớn mà không kiếm được 20 triệu đồng mỗi tháng thì sẽ rất khó khăn. Tuy nhiên, sau 3 năm áp dụng cách chia tiền theo nhóm nhu cầu và điều chỉnh linh hoạt từng tuần, gia đình chị vẫn đủ ăn, con vẫn học tốt và vẫn có khoản để dành nhỏ hàng tháng.

Trước khi áp dụng cách quản lý chi tiêu mới, chị Lan Anh luôn trong trạng thái lo lắng về việc tiền bạc không biết đi đâu. Nhưng sau khi thay đổi cách tiếp cận, mọi thứ đã trở nên dễ dàng hơn. Chị chia thu nhập của gia đình thành các nhóm chi tiêu cụ thể: tiền nhà và điện nước 3.500.000 đồng, ăn uống và chợ búa 4.800.000 đồng, học phí và sữa cho con 2.500.000 đồng, giao thông và điện thoại 1.000.000 đồng, dự phòng và tiết kiệm 2.000.000 đồng.

Chị Lan Anh cũng chia sẻ bí quyết để sống ổn với ngân sách hạn chế. Theo chị, không ăn hàng và không lãng phí khi đi chợ là điều quan trọng. Chị tự nấu ăn ở nhà, vừa tiết kiệm vừa kiểm soát được khẩu phần ăn. Thực đơn của gia đình chị xoay vòng khoảng 15 món mỗi tuần, bao gồm cả đạm, rau, và canh. Mỗi bữa ăn của gia đình 3 người đều ngon và không quá tốn kém, chỉ khoảng 45.000 – 60.000 đồng.

Tiền dự phòng là một phần quan trọng trong kế hoạch tài chính của chị Lan Anh. 2 triệu đồng mỗi tháng được chia đều: 1 triệu gửi tiết kiệm online kỳ hạn linh hoạt, 1 triệu để trong tài khoản phụ cho các khoản phát sinh. Chị khẳng định rằng sống ổn không có nghĩa là sống thiếu. Vẫn có 1-2 buổi đi công viên, ăn vặt cuối tuần, nhưng mọi chi tiêu đều có kế hoạch và giới hạn.

Con của chị Lan Anh đi học đúng giờ, ăn đủ chất, có sách vở và cả tiền tiết kiệm đầu năm. Đối với những người có thu nhập 14 triệu đồng mỗi tháng, chị Lan Anh gợi ý nên chia tiền thành 5 nhóm chi tiêu cố định, tách tài khoản tiết kiệm và đặt lịch chuyển khoản tự động, lập thực đơn 7 ngày, đi chợ 2-3 lần mỗi tuần là đủ, và có một khoản nhỏ cho vui chơi hoặc linh hoạt để tránh ‘bùng nổ’ chi tiêu.

Sau 3 năm duy trì cách quản lý chi tiêu này, chị Lan Anh không còn lo lắng về việc thiếu hụt, không còn áp lực vào cuối tháng. Điều chị thấy quý nhất là: khi tiền không kiểm soát được thì thật mệt mỏi, nhưng khi kiểm soát được rồi thì sống rất dễ chịu.