Chuối – một loại trái cây phổ biến tại Việt Nam, không chỉ được ưa chuộng vì giá thành hợp lý và sự sẵn có quanh năm, mà còn bởi giá trị dinh dưỡng cao mà nó mang lại. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là không phải tất cả mọi người đều có thể tận hưởng những lợi ích từ loại trái cây này một cách an toàn.

Về mặt dinh dưỡng, một quả chuối trung bình có trọng lượng khoảng 118 gram, cung cấp khoảng 105 calo, 27 gram carbohydrate và 1,3 gram protein. Ngoài ra, chuối còn là một nguồn cung cấp kali dồi dào với khoảng 422mg kali trong một khẩu phần ăn. Bên cạnh đó, chuối cũng chứa 0,6 mg sắt, 8 mg canxi, và giàu các chất dinh dưỡng khác như magie, folate, choline, vitamin C, vitamin B1, B2, PP.

Lợi ích của chuối có thể thay đổi tùy thuộc vào giai đoạn chín của nó. Chuối xanh, với hàm lượng tinh bột kháng và chất xơ cao, có thể hỗ trợ hệ tiêu hóa và giúp giảm cân hiệu quả. Trong khi đó, chuối chín tới, với màu vàng nhạt và phần đầu còn một chút xanh nhẹ, chứa nhiều chất xơ và ít carbs, giúp kiểm soát đường huyết ổn định. Đối với chuối chín hoàn toàn, sự cân bằng giữa tinh bột và đường mang lại lượng dinh dưỡng tối đa như kali, vitamin B6, và các chất chống oxy hóa.

Dù mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng có một số nhóm người không nên ăn chuối hoặc cần hạn chế tiêu thụ. Người bị tiểu đường nên cẩn thận với chuối chín vì hàm lượng carbohydrate cao có thể làm tăng lượng đường trong máu. Người bị suy thận cần kiểm soát lượng kali nạp vào từ chuối, vì bệnh lý này khiến cơ thể không thể loại bỏ kali dư thừa ra khỏi máu một cách hiệu quả. Người bị đau dạ dày cũng nên hạn chế ăn chuối tiêu chín và không nên ăn các loại chuối khác khi đói, vì có thể làm tăng nồng độ axit trong dạ dày và khiến tình trạng viêm loét trở nên nghiêm trọng hơn.

Để kết luận, chuối là một loại trái cây giàu dinh dưỡng và có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nếu được tiêu thụ đúng cách. Tuy nhiên, mỗi người cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi thêm chuối vào chế độ ăn uống hàng ngày, đặc biệt là những người có bệnh lý nền. Việc hiểu rõ về giá trị dinh dưỡng và các giai đoạn chín khác nhau của chuối có thể giúp bạn tận dụng tối đa lợi ích từ loại trái cây này một cách an toàn.

Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí khoa học Nutrients đã đưa ra cảnh báo về tình trạng đột quỵ đang ngày càng trẻ hóa, không chỉ do thói quen ăn uống không lành mạnh mà còn do những nguyên nhân bất ngờ khác. Các nhà khoa học từ Đại học Nam Úc đã thực hiện một nghiên cứu toàn diện trên hơn 293.770 thanh thiếu niên từ 12 đến 17 tuổi, đến từ 73 quốc gia trên khắp 5 khu vực, bao gồm châu Mỹ, Tây Thái Bình Dương, Đông Địa Trung Hải, châu Phi và Đông Nam Á.

Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng, có tới 85% thanh thiếu niên không tập thể dục đủ, 50% thường xuyên tiêu thụ thức ăn nhanh, 39% uống quá nhiều nước ngọt và 32% dành quá nhiều thời gian cho màn hình. Đặc biệt, hơn 92,5% thanh thiếu niên có từ 2 hành vi không lành mạnh trở lên, khiến các em có nguy cơ cao mắc các bệnh mạn tính như béo phì, bệnh tim mạch, tiểu đường.

Cụ thể, 30% thanh thiếu niên có 2 hành vi không lành mạnh, 36,5% có 3 hành vi, 21,5% có 4 hành vi và 4,5% có 5 hành vi không lành mạnh. Nhà nghiên cứu chính, tiến sĩ Ming Li từ Đại học Nam Úc, cho biết: ‘Tuổi thiếu niên là giai đoạn quan trọng cho sự tăng trưởng và phát triển về thể chất, tinh thần, cảm xúc và chúng đặt nền tảng cho sức khỏe lâu dài. Nhưng với việc mua đồ ăn vặt rất thuận tiện, hoạt động thể chất thường bị thay thế bằng xem màn hình, ngày càng nhiều thanh thiếu niên hình thành thói quen không lành mạnh có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng sau này.’

Các bệnh có thể phòng ngừa khi thay đổi lối sống bao gồm bệnh tim, đột quỵ, tiểu đường, béo phì, hội chứng chuyển hóa, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và một số loại ung thư. Lựa chọn lối sống thông minh có thể tác động tích cực đến sức khỏe. Hãy vận động nhiều hơn; duy trì chế độ ăn nhiều chất xơ, ít chất béo, nhiều trái cây và rau quả; loại bỏ thực phẩm chế biến sẵn; đảm bảo ngủ ít nhất 7-8 tiếng mỗi đêm; không hút thuốc, hạn chế uống rượu. Thay đổi lối sống lành mạnh có thể giúp thanh thiếu niên và mọi người luôn khỏe mạnh.

Thông tin từ nghiên cứu này https://www.mdpi.com/2072-6641/15/22/4940 cho thấy sự cần thiết phải có những biện pháp can thiệp và giáo dục về lối sống lành mạnh cho thanh thiếu niên. Đồng thời, các bậc phụ huynh và cộng đồng cũng cần phải có trách nhiệm trong việc tạo điều kiện và khuyến khích thanh thiếu niên hình thành thói quen tốt cho sức khỏe.