Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 113/CĐ-TTg ngày 19/7/2025 về thực hiện các giải pháp phát triển hiệu quả vận tải đường thủy, thúc đẩy phát triển logistics trong lĩnh vực vận tải. Công điện này được gửi đến các Bộ trưởng của các Bộ: Xây dựng, Tài chính, Công Thương, Nông nghiệp và Môi trường, Tư pháp, Khoa học và Công nghệ, Quốc phòng, Công an; Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Với hệ thống sông ngòi chằng chịt có tổng chiều dài có khả năng khai thác vận tải khoảng 42.000 km, cùng đường bờ biển dài hơn 3.260 km và nhiều cửa sông, vịnh tự nhiên thuận lợi, Việt Nam có điều kiện thuận lợi để phát triển vận tải thủy nội địa và vận tải ven biển. Đây là phương thức vận tải có chi phí thấp, khả năng chuyên chở hàng hóa khối lượng lớn, góp phần giảm áp lực cho đường bộ, đường sắt và thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững.

Vận tải thủy đã từng bước khẳng định vai trò quan trọng trong hệ thống giao thông vận tải quốc gia, với tỷ trọng vận tải hàng hóa bằng đường thủy nội địa và ven biển có xu hướng ngày càng tăng. Tuy nhiên, kết cấu hạ tầng phục vụ phát triển vận tải thủy vẫn còn bất cập; năng lực đội tàu, công tác quản lý phương tiện, chất lượng nguồn nhân lực và kết nối giữa các phương thức vận tải còn hạn chế.

Để khắc phục những tồn tại, tạo động lực mới cho ngành vận tải thủy phát triển nhanh và bền vững, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ và địa phương thực hiện các giải pháp đồng bộ. Bộ Xây dựng được yêu cầu khẩn trương rà soát, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật ngành hàng hải, đường thủy, tập trung các chính sách khuyến khích, thu hút xã hội hóa đầu tư hạ tầng, phương tiện vận tải thủy, nguồn nhân lực, phát triển công nghệ.

Bộ Tài chính được yêu cầu chủ trì cân đối, bố trí nguồn vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030 cho các dự án trọng điểm phát triển hạ tầng đường thủy, hàng hải. Bộ Nông nghiệp và Môi trường được yêu cầu rà soát đơn giản hóa thủ tục giao đất, cho thuê đất, giao khu vực biển để phát triển hạ tầng cảng, bến thủy nội địa, cảng biển, nạo vét luồng hàng hải, đường thủy.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được yêu cầu rà soát, cập nhật quy hoạch sử dụng đất và bố trí quỹ đất phục vụ xây dựng cảng thủy nội địa, bến cảng biển theo quy hoạch; tích hợp quy hoạch trung tâm logistics, kho bãi, trung tâm phân phối hàng hóa gắn với vận tải thủy nội địa. Qua đó, góp phần thúc đẩy phát triển logistics trong lĩnh vực vận tải, nâng cao hiệu quả vận tải đường thủy và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

Đề xuất nhiều giải pháp đồng bộ, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, việc phát triển vận tải đường thủy và logistics là nhiệm vụ quan trọng, góp phần giảm chi phí vận chuyển hàng hóa, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. Các Bộ, ngành và địa phương cần tích cực triển khai các nhiệm vụ, giải pháp theo chức năng, nhiệm vụ được giao, bảo đảm thực hiện mục tiêu đề ra.

Đồng thời, các cơ quan, đơn vị chức năng cần tăng cường phối hợp, hỗ trợ lẫn nhau trong việc thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp đề ra. cần huy động mọi nguồn lực, tăng cường hợp tác quốc tế, tranh thủ sự hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế, các nước để phát triển vận tải đường thủy và logistics.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh, trong quá trình triển khai thực hiện, cần đảm bảo sự phối hợp chặt chẽ giữa các Bộ, ngành, địa phương; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho các cơ quan, đơn vị; tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát, kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm theo quy định các hành vi vi phạm.

TP Đà Nẵng đang triển khai một chiến dịch tổng kiểm soát và xử lý nghiêm các vi phạm đối với phương tiện kinh doanh vận tải trên cả đường bộ và đường thủy. Mục tiêu chính của chiến dịch này là đảm bảo an toàn giao thông, tăng cường quản lý và giảm thiểu tai nạn giao thông trên địa bàn thành phố.

Phòng Cảnh sát giao thông Công an TP Đà Nẵng thông tin rằng chiến dịch cao điểm này sẽ diễn ra từ ngày 25 tháng 7 đến ngày 25 tháng 8. Trong thời gian này, lực lượng chức năng sẽ tập trung kiểm tra và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm phổ biến trên đường bộ. Các hành vi sẽ bị tập trung kiểm tra và xử lý bao gồm: sử dụng rượu bia, ma túy khi lái xe; điều khiển phương tiện chạy quá tốc độ; chở hàng hoặc chở người quá tải; dừng, đỗ xe hoặc đón trả khách không đúng nơi quy định; chuyển làn đường không đúng quy cách; không chấp hành hiệu lệnh của lực lượng chức năng; điều khiển phương tiện không có giấy kiểm định hoặc đã hết hạn.

Đặc biệt, cơ quan chức năng sẽ tiến hành kiểm tra toàn diện dữ liệu từ hệ thống giám sát hành trình, hình ảnh người lái xe cùng các điều kiện kinh doanh vận tải theo quy định. Qua đó, lực lượng chức năng sẽ tăng cường quản lý và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Trên đường thủy, trọng tâm được đặt vào việc xử lý các vi phạm như: phương tiện không đăng ký hoặc đăng kiểm; không đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật; tự ý hoán cải phương tiện không đúng quy định; chở hàng hoặc hành khách vượt quá vạch dấu mớn nước an toàn; thiếu các trang thiết bị cứu sinh thiết yếu; vi phạm các quy định về an toàn tại các cảng, bến đò ngang và bến tàu du lịch. Các tuyến đường thủy trọng điểm như Cửa Đại – Cù Lao Chàm, khu vực sông Hàn và sông Thu Bồn sẽ được kiểm soát đặc biệt chặt chẽ.

Để đảm bảo hiệu quả của chiến dịch cao điểm, Phòng Cảnh sát giao thông đã huy động 100% lực lượng, tổ chức tuần tra và kiểm soát liên tục 24/24 giờ tại các điểm nóng về trật tự an toàn giao thông. Mọi hành vi vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm minh theo đúng tinh thần ‘thượng tôn pháp luật’, với nguyên tắc ‘không có vùng cấm, không có ngoại lệ’.

Bên cạnh công tác kiểm tra, xử lý vi phạm, lực lượng Cảnh sát giao thông thành phố cũng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về trật tự an toàn giao thông đến các tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh vận tải. Các doanh nghiệp vận tải được yêu cầu phải nghiêm túc đảm bảo các điều kiện kỹ thuật của phương tiện, tăng cường kiểm soát chất lượng đội ngũ lái xe, đặc biệt phải ngăn chặn triệt để tình trạng tài xế sử dụng rượu bia, chất ma túy hoặc điều khiển phương tiện khi không đủ điều kiện sức khỏe theo quy định.

Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Công điện nhằm tăng cường sự phát triển của vận tải thủy nội địa và vận tải ven biển. Văn bản này được gửi đến các Bộ trưởng và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, nhấn mạnh vai trò quan trọng của vận tải thủy trong hệ thống giao thông vận tải quốc gia.

Với hệ thống sông ngòi chằng chịt và đường bờ biển dài, Việt Nam có tiềm năng rất lớn để phát triển vận tải thủy. Điều này không chỉ giúp giảm áp lực cho đường bộ, đường sắt mà còn đóng góp vào việc thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững. Tuy nhiên, do chưa được quan tâm đầu tư đúng mức, kết cấu hạ tầng phục vụ phát triển vận tải thủy vẫn còn nhiều bất cập.

Để khắc phục những tồn tại này, Thủ tướng yêu cầu các Bộ và địa phương ưu tiên đầu tư, cải tạo nâng cấp luồng tuyến chính, các cảng bến thủy nội địa, các cảng biển trọng điểm. Bộ Xây dựng được giao nhiệm vụ chỉ đạo rà soát, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật ngành hàng hải, đường thủy. Việc này tập trung vào các chính sách khuyến khích, thu hút xã hội hóa đầu tư hạ tầng, phương tiện vận tải thủy, nguồn nhân lực, phát triển công nghệ.

Bộ Tài chính được yêu cầu cân đối, bố trí nguồn vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030 cho các dự án trọng điểm phát triển hạ tầng đường thủy, hàng hải. Bộ này cũng cần nghiên cứu cơ chế thu hút đầu tư tư nhân vào phát triển kết cấu hạ tầng đường thủy, cảng, bến thủy nội địa và cảng biển.

Các địa phương cũng được yêu cầu rà soát, cập nhật quy hoạch sử dụng đất và bố trí quỹ đất phục vụ xây dựng cảng thủy nội địa, bến cảng biển theo quy hoạch. Đồng thời, tích hợp quy hoạch trung tâm logistics, kho bãi, trung tâm phân phối hàng hóa gắn với vận tải thủy nội địa.

Thủ tướng cũng giao Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà trực tiếp chỉ đạo việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ nêu trên. Văn phòng Chính phủ sẽ chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng đôn đốc các bộ, cơ quan, địa phương thực hiện nhiệm vụ được giao tại Công điện này.

Như vậy, với những nhiệm vụ và giải pháp cụ thể, Chính phủ đang nỗ lực để phát triển vận tải thủy nội địa và vận tải ven biển. Qua đó, góp phần vào việc xây dựng một hệ thống giao thông vận tải đa dạng, bền vững và hiệu quả, phục vụ cho sự phát triển của nền kinh tế.